جمعه , فروردین ۳۱ ۱۴۰۳
نوشته های جدید

مقاله

چین چگونه کشورهاراگرفتار می‌کند؟

✍️ پرویز گیلانی/نویسنده و تحلیلگر اقتصاد نشانه‌های واضحی از نرمش چین در برابر ایران مشاهده می‌شود. بیش از ۲۰ سال پیش ایران درخواست عضویت در سازمان همکاری شانگهای را مطرح کرد اما این درخواست هیچ‌گاه پذیرفته نشد تا زمانی که با پایان ریاست جمهوری حسن روحانی، سیاستمداران معروف به «غرب‌گرا» در ایران به پایان دوره خود رسیدند. پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، درحالی‌که هنوز دولت جدید به طور کامل شکل نگرفته بود، عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای به تصویب رسید. در این مدت چینی‌ها اگر خرید نفت را زیاد نکرده باشند در سطح یک میلیون بشکه نگه …

مشاهده بیشتر »

ایران،شانگهای،افول هژمونی آمریکا

پس از سالها ازحضور ایران بعنوان عضوناظر در پیمان شانگهای (SCO) بالاخره با دیپلماسی فعال منطقه ای ورویکرد دولت جدید به سمت همکاری با دولت های همسایه وشرق آسیا  وبا موافقت سران ۸ کشور عضو اصلی این سازمان، تبدیل عضویت جمهوری اسلامی ایران از عضو ناظر به عضو اصلی اعلام و اسناد مربوط به آن امضا گردید و بر این اساس فرآیند فنی تبدیل عضویت ایران به عنوان یکی از اعضای اصلی سازمان آغاز و کشورمان از این پس به عنوان عضو اصلی این سازمان مهم منطقه‌ای با کشورهای عضو همکاری و تعامل خواهد داشت. در حالی که در طول …

مشاهده بیشتر »

رمزارز و بیماری هلندی

علی‌اصغر قائمی‌نیابیماری هلندی در اصل معنای خود به صنعت‌زدایی اشاره دارد و برای اولین بار در مجله اکونومیست (۱۹۷۷) به‌کار رفته است. بیان ساده این موضوع، نحیف‌تر شدن بخش مولد و متورم‌شدن بخش غیرمولد است. بیماری هلندی به این شکل است که کشوری که دو بخش قابل تجارت (صنعت) و غیرقابل تجارت (زمین و ساختمان) دارد، به‌واسطه رشد بخش غیرقابل تجارت خود، به مرور زمان بخش قابل تجارت ضعیف‌تری خواهد داشت. به بیان ساده‌تر، منابع سرشار نفتی به درآمدهای بادآورده در کشور منجر می‌شود و چون مکانیزمی برای جذب (Absorb) این درآمدها در بخش قابل تجارت وجود ندارد، آنها به …

مشاهده بیشتر »

علل شکست سیاستگذاری‌ها

گاهی سیاستگذاری به نتیجه نمی‌رسد و در حد گفتار درمانی باقی می‌ماند. به این شکل که سیاستمداران گمان می‌کنند چون از طریق رای مردم یا انتصاب به مقامی دست یافته‌اند، باید زمین و زمان را تغییر دهند و سیاست و برنامه‌ای را دنبال کنند. سخنرانی‌ها، برنامه‌های اولیه و حتی سندهای مختلف صادر می‌شود؛ اما از سوی جامعه جدی گرفته نمی‌شود و در واقعیت نیز اثر چندانی ندارد. علت اینکه سیاست‌ها، برنامه‌ها و حتی راهبردها و سندهای مختلف قابلیت اجرا و اثربخشی ندارد، به موارد زیر برمی‌گردد. ۱- اهمیت تاریخ برای سیاستگذاری: اغلب کسانی که به جایگاه سیاسی دست می‌یابند به‌دلیل …

مشاهده بیشتر »

اهمیت پیمان شانگهای

خبر عضویت ایران در سازمان شانگهای با واکنش‌های متفاوتی مواجه شده است؛ برخی آن را «بسیار مهم و استراتژیک» دانستند و برخی نوشتند «پذیرش عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای از آنچه فکر می‌کنیم اهمیت کمتری دارد..» برخی این اتفاق را «تلاشی تاریخی» و مرهون تکاپوی دولت قبل و اقبال دولت فعلی دانسته‌ و برخی سعی کرده‌اند آن را مثل یک عکس فوری به دولت فعلی نسبت دهند و به آن افتخار کنند. این اظهارنظرها و بالا و پایین بردن‌ها به گمان من فاقد ارزش واقعی است و عمری در حد همین یکی دو هفته دارد؛ اما آنچه بسیار …

مشاهده بیشتر »

برق و گاز را چطور نجات دهیم؟

بعد از خاموشی‌های تاسف‌آور و خسارت‌بار امسال، اکنون خبر می‌رسد که کشور در فصل سرما نیز با کمبود گاز مواجه می‌شود. چه‌بسا خاموشی‌ها در زمستان هم تکرار شود. شکی نیست که این وضعیت، ناشی از اقتصاد مخدوش انرژی در کشور است. قیمت‌گذاری غلط برق و گاز از یکسو باعث افزایش سالانه تقاضا شده و از سوی دیگر عرضه نیز به اندازه کافی صورت نگرفته است؛ چون قیمت‌های پایین، حضور بخش غیردولتی را بدون توجیه کرده و دولت هم نتوانسته است منابع کافی را تامین و مطالبات سرمایه‌گذاران را پرداخت کند. یعنی مشکل عظیم کمبود برق و گاز کشور، ریشه در …

مشاهده بیشتر »

زیانِ کاهش سود نقدی بانک‌ها

یکی از منابع مالی بانک که شرایط رشد اقتصادی و مالی بانک را فراهم می‌آورد میزان سود نقدی بانک‌هاست. هر چه سود وجوه نقدی بانک فزونی یابد موجب افزایش قدرت مالی و اقتصادی بانک می‌شود و در مقابل هرچه این امتیاز با کاهش روبه‌رو شود، درآمدهای بانک روبه تنزل نهاده و موجبات ضعف اقتصادی بانک را فراهم می‌آورد و در صورتی ‌که این نقطه‌ ضعف به‌ وسیله سایر منابع تأمین نشود و پوشش نیابد، بانک را به ‌سوی ورشکستگی سوق می‌دهد. در بانک داری سنتی که سال‌هاست در کشورمان رواج دارد، بانک‌ها از طریق شعب خود اقدام به جذب مشتری …

مشاهده بیشتر »

ایران، شانگهای و متغیر ژئواکونومی

کارشناس مسائل اوراسیادر خلال بیست و یکمین نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که به میزبانی شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان برگزار شد، پس از ۱۴ سال کشورهای عضو با تبدیل وضعیت ناظر ایران به عضویت دائم موافقت کردند. ایران از سال ۲۰۰۶ به عنوان عضو ناظر در این سازمان پذیرفته شده بود و پیش ‌از این چند مرحله تلاش برای عضویت دائم در این سازمان بدون نتیجه مانده بود. نخستین تلاش‌های ایران در دوره دولت‌های نهم و دهم به دلیل اعمال تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد ناکام ماند. بر اساس آیین‌نامه عضویت در شانگهای، کشوری که تحت تحریم‌های …

مشاهده بیشتر »

پشت صحنه دفاع از انحصار

۱- اخیرا طرح‌هایی در مجلس به جریان افتاده و تصویب شده است که نشان می‌دهد مجلس ظرفیت بالایی برای مانع‌زدایی از مسیر کسب‌وکار دارد و از این ظرفیت می‌توان به جای تمرکز روی برخی طرح‌های ضداقتصادی مانند طرح صیانت، برای شکوفایی اقتصاد کشور بهره برد.  البته انحصارات به قدری در تار و پود اقتصاد ایران ریشه دوانده است که مدافعان سرسختی دارد و حتی بعضا دیده می‌شود که همان افرادی که منتقد تعیین صلاحیت در عرصه سیاست هستند، مدافع سرسخت تعیین صلاحیت افراد برای ورود به عرصه فعالیت اقتصادی‌اند. ۲- مهم‌ترین مدافعان انحصار بر خلاف القائاتی که در ایران ترویج …

مشاهده بیشتر »

بزنگاهی دیگر

بااستقرار دولت سیزدهم به ریاست سیدابراهیم رئیسی این انتظار ایجاد شده که بخش مهمی از مشکلات کشور که ناشی از تفاوت دیدگاه‌‌‌ها و کندی تصمیم‌گیری‌هاست برطرف شود و شاهد سرعت و بهبود روند تصمیم‌گیری‌ها باشیم. بر اساس تجارب نگارنده در طول حدود ۶ دهه کار و فعالیت اقتصادی و صنعتی و آمد و رفت دولت‌ها در قبل و پس از انقلاب، آنچه اهمیت اساسی دارد، نگرش اقتصادی و سیاسی حاکم بر فضای تصمیم‌گیری‌هاست. یعنی آنچه در بهبودی و پیشرفت و تکامل یک جامعه و سیستم اقتصادی و سیاسی نقش عمده دارد، تئوری یا دکترینی است که حکومت‌ها هدف‌گذاری می‌کنند و …

مشاهده بیشتر »