مهاجرت معکوس و جاذبه «تهران قدیم»!

رشد فزاینده‌ زندگی شهری در ایران طی ۵۵ سال اخیر به گونه‌ای بود که جمعیت شهری از ۳۴ درصد در سال ۱۹۶۰ به ۷۳ درصد رسید؛ این در حالی است که آمار جهانی از ۳۴ به ۵۴ درصد تغییر کرده و نشان می‌دهد جمعیت شهرنشین ایران بسیار بیشتر از میانگین جهانی است.
اما این رشد، در طی چند سال اخیر، با روندی معکوس مواجه شده است، برخی از مهاجران که به شهرهای بزرگ مهاجرت کرده بودند، در حال بازگشت به شهرها و روستاهای خود هستند، چرا که نرخ زندگی و تهیه مسکن در کلانشهرها، تاب و توان بسیاری را بریده است. در چند سال گذشته قیمت مسکن، از خرید و فروش تا اجاره، به معضلی بزرگ برای اغلب مردم تبدیل شده است. اما این معضل تا بدین حد نرسیده بود که مردم را وادار به «مهاجرت معکوس» کند! این مهاجرت، به‌ویژه در تهران، سویه‌ی قابل توجهی یافته است، اغلب اجاره‌نشینان و حتی خریداران مسکن، به سوی «تهران قدیم» روانه شده‌اند، علت این امر رشد ۵۰ درصدی قیمت خانه درهمین دوسه ماه اخیر است!
بررسی‌معاملات آپارتمان در ۲۲ منطقه پایتخت نشان می‌دهد بخشی از رشد فروش آپارتمان در کل شهر ناشی از اقدام «خریداران تبدیلی» در مناطق جنوبی بوده است. چرا چنین اتفاقی در حال وقوع است؟ درمحله‌های ‌جنوبی شهر که قیمت‌ها گاهی تا یک‌سوم مناطق متوسط و شمالی شهر برآورد می‌شود، خریداران خاصی مشغول خرید هستند؛ گروهی که فروشنده‌های حومه پایتخت هستند، این گروه، از دو سال پیش، در شهرهای جدید اطراف تهران، خرید سرمایه‌ای ملک انجام داده و در هفته‌های اخیر با تبدیل آن، در نقش خریدار مصرفی به پایتخت برگشته‎اند.سرمایه‌گذاران ملکی اطراف تهران در مواجهه با کاهش قیمت‌ها، از یک‌سو، خروج از بازار مسکن شکننده‌تر شده پایتخت را،ترجیح می‌دهند و از سوی دیگر، به‌دنبال تبدیل ملک در مناطقی از تهران هستند. این دسته از خریداران به سوی جنوب تهران یا همان «تهران قدیم» روانه شده  وحجم معاملات خرید خانه در «تهران قدیم» ۵/ ۱برابر شده، علت اصلی چنین اتفاقی، همین «مهاجرت معکوس» است.البته چنین رفتاری بر تورم و افزایش قیمت‌ها در این مناطق هم تاثیر گذاشته، تورم ماهانه مسکن در مناطق جنوبی به حدود دوبرابر تورم ماهانه خرداد در پنج منطقه اول شهر تهران رسیده، به اعتقاد فعالان بازار مسکن در این مناطق مهاجرت معکوس متقاضیان مسکن از حومه به این بخش‌ها، مهم‌ترین عامل رشد محسوس قیمت از یک طرف و افزایش قابل‌توجه حجم تقاضای خرید معاملات مسکن در «تهران قدیم»است.

*  آذر فخری