کووید ۲۲ مرگ‌بار‌تر از کویید ۱۹خواهد بود؟

نگرانی‌ها امروز درباره سویه‌های دلتا و دلتاپلاس است که نسبت به نوع اصلی ویروس قدرت شیوع بالاتری دارند. بعد از این سویه باید نگران سویه لاندا بود که این سویه هم از نظر سازمان جهانی هنوز مایه نگرانی نیست بلکه در طبقه بندی سویه‌های مورد توجه دسته‌بندی شده است. موارد ابتلا به سویه لاندا (لامبدا) تا امروز در برخی نقاط جهان از جمله آمریکای جنوبی و ۳۰ کشور دیگر دیده شده است.
مساله مهمتر اینکه واکسن‌های موجود در برابر ابتلا به نوع شدید بیماری کرونا، بستری شدن و مرگ در اثر این ویروس موثر بوده‌اند. با اینکه نگرانی‌هایی در جهان نسبت به کمتر شدن اثرگذاری واکسن‌ها در مقابله با سویه دلتا یا لاندا نسبت به نوع اولیه یا آلفا وجود دارد، اما هنوز هم مطالعات در این زمینه تکمیل نشده است.
بسیاری از کارشناسان عرصه بهداشت سال ۲۰۲۲ را سال پایان پندمی کرونا می‌دانند. این پیش‌بینی هم با اتفاقی که در سال ۱۹۱۸ و پاندمی آنفولانزای اسپانیایی افتاده بود همخوانی دارد.
مجله فوربس سیر صعودی و نزولی ویروس کرونا را با آنفلوانزای اسپانیایی سال ۱۹۱۸ مقایسه کرده و گفته آنفلوانزای اسپانیایی با یک موج همه‌گیر در بهار ۱۹۱۸ شروع شد. در تابستان ۱۹۱۹ یک بار دیگر اوج گرفت و قبل از زمستان ۱۹۲۰ و پایان پاندمی موج سوم خود را تجربه کرد. همین اتفاق در مورد ویروس کرونا هم افتاده است. اثرگذاری ایمنی ایجاد شده در اثر واکسیناسیون و ایمنی جمعی ناشی از ابتلا زمانبر است.
آیا سویه‌ای واگیردار‌تر از کووید۱۹ در سال ۲۰۲۲ ظهور خواهد کرد؟
این احتمال همیشه وجود دارد که سویه‌های جدیدی از ویروس ظهورکند. تا زمانی که ویروس امکان شیوع دارد، امکان جهش هم وجود خواهد داشت. هر بار ویروس در سلول‌های فرد مبتلا خود را بازسازی می‌کند، ممکن است جهش خطرناکی باشد یا بعضا خودش را ضعیف‌تر کند. تا زمانی که ساختار تاژک‌های ویروس کرونا تغییر رادیکالی نداشته باشد، واکسن‌ها اثر گذار خواهند بود.
فوربس در گزارش خود نوشته یکی از بزرگترین نگرانی‌ها امروز بروز «سویه فرار» است؛ سویه‌ای که ممکن است با نسخه‌های اصلی بسیار متفاوت باشد و از ایمنی ناشی از واکسن‌ها یا ایمنی طبیعی فرار کند یا آن را دور بزند. این شرایط مانند وقتی است که یک دوست نزدیک شما تعداد زیادی عمل جراحی زیبایی کند به گونه‌ای که شما دیگر او را تشخیص ندهید. به این ترتیب سیستم ایمنی شما نمی‌تواند ویروس جدید را تشخیص دهد و واکنش موثری در برابر آن نشان بدهد.
به خاطر داشته باشید که تغییرات ویروس به تدریج رخ می‌دهد. به نظر نمی‌رسد ورژن جدیدی به طور ناگهانی ظاهر شود بلکه پیکربندی پرتئین ویروس با هر نسل از سویه‌های جدید تغییراتی در خود ایجاد می‌کند. اگر سیستم‌های نظاتی بهداشت عمومی بتوانند نحوه تکامل نسخه‌های مختلف سارس-کو-۲ را دنبال کنند شاید بتوانند پیش‌بینی کنند چه زمانی ورژن جدید ظاهر می‌شود و قبل از آن واکسن موثر را تولید کنند.
هم فناوری mRNA که در تولید واکسن‌های فایزر و مدرنا مورد استفاده قرار گرفته همه آدنو ویروسی که در واکسن آسترازنکا و «جانسون‌اندجانسون» استفاده شده باید خودشان را برای سویه‌های جدید آپدیت کنند. داشتن چنین تکنولوژی‌های تولید واکسنی می‌توانند تغییر دهنده بازی باشد. در نتیجه اینطور نیست که مثل سال ۲۰۲۰ جهان یک باره غافلگیر شود.

در دوران پاندمی باید به خاطر داشت که نباید در رفتار در قبال ویروس زیاده‌روی کرد. یک طرف طیف همه‌گیری را بی‌اهمیت جلوه می‌دهند و مدعی‌اند که مساله مهمی نیست و با اقدامات احتیاطی می‌توان آن را دور زد. یک عده هم همه‌گیری را قیامت می‌دانند و معتقدند برای همیشه دوام خواهد داشت و جهان هیچ وقت از این ویروس جان سالم بدر نمی‌برد. هیج یک از این دو رویکرد افراطی درست نیستند.
در عوض باید رویکرد‌هایی علمی را در پیش گرفت. اقدامات پیشگیرانه مانند حفظ فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و می‌تواند به توقف زنجیره انتقال کمک کند. هرچه این زنجیره طولانی‌تر باشد احتمال ایجاد سویه‌های جدید بالاتر است.
سعی کنید خبرهایتان را از سازمان جهانی بهداشت دنبال کنید. آن‌ها واژگانشان را با احتیاط بیشتری انتخاب می‌کنند. سعی می‌کنند از استفاده از نام کشور‌ها و فرهنگ‌ها بر سویه‌های کرونا خودداری کنند تا مانع از نژادپرستی و نفرت مردم جهان از یکدیگر شوند. وقتی بدون پایه علمی از واژه‌هایی نظیر کووید-۲۱ یا کووید-۲۲ استفاده می‌کنید سبب ایجاد سردرگمی در مردم می‌شوید. یا از یک سوی دیگر ممکن است واقعا یک روزی چنین ویروسی ایجاد شود و در آن زمان مردم نمی‌توانند اخبار درست را از غلط تشخیص دهند.
به جای گمانه‌زنی درباره آنچه در اینده رخ خواهد داد بهتر است روی اقدامات پیشگیرانه و سرعت بخشیدن به نرخ واکسیناسیون تمرکز کنید. شاید جهان درگیر ۹۹ مشکل مختلف باشد، اما قطعا امروز کووید-۲۲ یکی از این مشکلات نیست.