عبور جشنواره‌ موسیقی فجر از ایستگاه سی‌وهفتم زیر سایه کرونا

شنواره موسیقی فجر به ۹ استان دیگر هم رسید

سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر علاوه‌بر پایتخت، در ۹ استان دیگر کشور برگزار شد و مجموعا ۵۳ اجرای صحنه‌ای در استان‌ها روی صحنه رفت. در این دوره بوشهر با حضور ۴۹ هنرمند میزبان ۵ اجرا و در جنوب استان کرمان نیز ۱۰ اجرا با حضور ۷۴ هنرمند برگزار شد. ۶۲ هنرمند اهل چهارمحال و بختیاری، سه اجرای صحنه‌ای را در سالن‌های این استان میزبانی کردند. در زنجان ۵ اجرا با حضور ۴۲ موزیسین زنجانی برگزار شد. ۳ اجرای صحنه‌ای با حضور ۲۰ هنرمند در سیستان و بلوچستان روی صحنه رفت و استان سمنان نیز میزبان ۶ اجرای صحنه ای با حضور ۳۶ هنرمند بود. کهگیلویه و بویراحمد نیز میزبان ۱۰ اجرا با حضور ۶۳ موزیسین بود و در لرستان نیز ۲۷ هنرمند در ۶ اجرا به هنرنمایی پرداختند. ۵ اجرای صحنه‌ای با حضور ۳۴ هنرمند نیز در ایلام برگزار شد.

واکسیناسیون و تست کرونا در جشنواره موسیقی فجر

درآستانه برگزاری سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر با هماهنگی‌های صورت گرفته تیم‌های بهداشتی درمانی از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در روز سه‌شنبه ۱۹ بهمن‌ماه برای انجام تست کرونا و واکسیناسیون عوامل ستاد اجرایی جشنواره در دفتر موسیقی حاضر شدند. تیم‌های بهداشتی درمانی با استقرار در دفتر موسیقی ضمن گرفتن تست کرونا از عوامل سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر، واکسن دوز سوم (آستارازنکا و سینوفارم) عوامل اجرایی را براساس زمان‌بندی تزریق کردند.

۲ اجرای سرباز و اروند تقدیم به سردار دل‌ها

اجراهای ارکستر صداوسیما و نوای سیمره در ۲۲ بهمن‌ماه ۱۴۰۰ با دو اجرای صحنه‌ای در قالب سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر تقدیم به شهید سردار حاج قاسم سلیمانی شد. ارکستر صداوسیما به رهبری آرش امینی روز جمعه ۲۲ بهمن‌ماه در تالار وحدت به صحنه رفته و دو قطعه شامل پوئم سمفونی سرباز و اروند را اجرا کردند. همچنین گروه نوای سیمره به سرپرستی مهران غضنفری از لرستان نیز روز شنبه ۲۳ بهمن‌ماه ساعت اجرای خود را تقدیم به سردار دل‌ها کردند.

نظر پیانیست ایتالیایی درباره مردم ایران زمین

در بخش اجراهای بین‌الملل سی‌وهفتمین دوره جشنواره موسیقی فجر هنرمندانی از ایتالیا، مصر، افغانستان، هلند و مقدونیه برای علاقه‌مندان ایرانی به اجرای موسیقی پرداختند. اجرای ارکستر جیووانی گوئیدی، نوازنده مشهور ایتالیایی یکی از این کنسرت‌ها بود که روز دوشنبه ۲۵ بهمن‌ماه در تالار وحدت تهران توسط این گروه ۶ نفره ایتالیایی روی صحنه رفت.

جیووانی گوئیدی، پیانیست ایتالیایی که روز ۲۵‌ بهمن‌ماه همراه با گروه ۶ نفره خود ارکستر «ایتالیای کوچک» را در قالب سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر در سالن تالار وحدت به روی صحنه برد، پس از ترک ایران برای مخاطبان و هنردوستان ایرانی یک پیام منتشر کرد. گوییدی در صفحه شخصی خود نوشت: «اکنون ما در حال ترک ایران هستیم. دفعه قبل در سال ۲۰۱۶ آن‌جا بودم و قسم می‌خورم با فرهنگ‌تر، احساسی‌تر، گرم‌تر، مطلع‌تر از ایرانی‌ها ندیده‌ام. می‌دانم که آن‌ها حتی بالاتر از این تعاریف هستند.»

حضور خوانندگان پاپ در جشنواره موسیقی فجر

بهنام بانی در جشنواره موسیقی فجر به اجرای قطعات «دوستت دارم»، «چه بخوای چه نخوای»، «دیوونه»، «قرص قمر»، «فقط برو»، «تویی انتخابم»، «دو تا دل عاشق» و سه آهنگ قدیمی (بسمه، توقع ندارم و خوابتو دیدم) پرداخت.

اجرای حجت اشرف‌زاده خواننده موسیقی ایران در تالار وحدت به روی صحنه رفت. «رفیق»، «زیبای منی»، «برف بی‌صدا»، «دورت بگردم»، «دلتنگ توام»، «کمان ابرو»،«باران ببارد»، «جان منی»، «ازیادها رفته»، «ماه بی‌تکرار»، «بی‌خبر از تو»، «عاشق توام»، «مهدخت» و «ماه و ماهی» از جمله قطعات این کنسرت بود که با صدای حجت اشرف‌زاده به اجرا درآمد.

سالن میلاد نمایشگاه شامگاه ۲۳ بهمن‌ماه در سانس اول میزبان علیرضا طلیسچی بود. این هنرمند قطعاتی چون «زندگی جونم»، «من عاشق‌ترم ازت»، «نفس کی بودی تو»، «آی دل خودم»، «لیلا»، «قاف» را اجرا کرد.

سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی در دومین سانس از چهارمین شب جشنواره موسیقی فجر میزبان یکی دیگر از خوانندگان جوان موسیقی پاپ فرزاد فرخ بود. وی قطعات «تو مال منی»، «دردانه»، «گل مهتاب»، «دیوانگی»، «شاپرک»، «انرژی مثبت» و … از جمله قطعاتی بودند که یکی پس از دیگری با همخوانی مخاطبان اجرا شدند. وی همچنین قطعه «خواب» را به روح پدرش تقدیم کرد.

سالن میلاد در ۲۱ بهمن‌ماه میزبان مخاطبان گروه «ماکان» بود که با خوانندگی امیر مقاره و رهام هادیان در دو سانس روی صحنه رفتند. گروه «ماکان» به سرپرستی امیرمیلاد نیکزاد قطعاتی چون «هربار این درو»، «دوره‌گرد»، «معرفت»، «با همه فرق داره چشمای تو»، «یه عصر خوب» و… از جمله قطعاتی بودند که یکی پس از دیگری با همخوانی پیوسته مخاطبان اجرا شدند.

سیر نزولی جشنواره موسیقی فجر

جشنواره موسیقی فجر مهم‌ترین رویداد موسیقایی کشور است. در طول این ۳۶ دوره که از برگزاری آن می‌گذرد با نقطه نظرات بسیاری همراه بوده که همیشه انتقادها بیشتر بوده است. در این خصوص همواره انتخاب و انتصاب دبیر جشنواره و انتقاد از سطح مشارکت موزیسین‌های درجه یک و تشابه آن با جشنواره سینمایی فجر در صدر بوده است. چرا در جشنواره موسیقی فجر هیچ وقت استقبال گسترده توسط موزیسین‌های شاخص صورت نگرفته است؟

رضا مهدوی پژوهشگر، نوازنده سنتور، منتقد، برنامه‌ساز رادیو و تلویزیون در گفت‌وگویی رسانه‌ای معتقد است که «جشنواره موسیقی فجر از جهات مختلف متاسفانه در بیشتر مواقع سیر نزولی داشته است. تاکنون دبیرخانه‌ای که در طول سال بررسی موارد کمّی و کیفی را داشته باشد، ندارد! این رخداد موسیقایی می‌توانست مهم‌ترین حرکت موسیقایی در طول هرسال محسوب شود که چندین سال از شرح وظایف دور افتاده است. یکی از معضلات جشنواره این است که از جوانان بهره نمی‌برند. زمانه عوض شده و باید هر مرتبتی را جوان‌گرایانه بدان پرداخت.»

به گفته این پژوهشگر «متولیان وزارت ارشاد هیچگاه و در هیچ قد و قامتی دفاع مناسبی از موسیقی و جشنواره‌های آن نکردند و بودجه‌ها هر ساله کمتر هم شد. باید به‌طور کلی و جزئی نگاه بلند مدت و جذب حداکثری در جشنواره موسیقی فجر لحاظ شود. لازم به ذکر است که آیین‌نامه جشنواره که خود بی اشکال نیست و از نسخه سینما اقتباس شده، خود تبدیل به معظلی شده که باید با خرد جمعی اصلاح شود.»

توقعات ما از جشنواره‌ وضعیت فعلی نبود

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با رسانه‌ای اعتقاد دارد که «من بارها گفتم توقعات ما از جشنواره‌ها وضعیت فعلی نبوده و حتماً باید تفاوت داشته باشد. حالا اینکه دبیر جشنواره موسیقی فجر بر اساس آن‌چه از من سوال کردید جوان باشد یا پیشکسوت موضوعی است که باید روی آن بررسی بیشتری داشته باشیم. به هر حال آقای ریاحی از پیشکسوتان ارزنده و یکی از نمادهای موسیقی این سرزمین است که در این دوره هم به ما افتخار دارد تا از حضورشان بهره‌مند باشیم. شما مطمئن باشید بنده در طول این ایام هم با هنرمندان و پیشکسوتان و هم با هنرمندان جوان عرصه موسیقی که مخاطبان متفاوت‌تری هم دارند دیدارهای متعددی داشتم و به این دیدارها هم ادامه خواهم داد. چارچوبی که می‌تواند در ادامه کارهایی که برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می‌دهیم مهم باشد.»

به گفته اسماعیلی «در سال‌های اخیر هنرمندانی وارد موسیقی شدند که هنرشان دربرگیرنده طیف جدیدی از مخاطبان است که حضور مخاطب را با گذشته متفاوت می‌کند. از این منظر تلاش ما این است که در حوزه سیاستگذاری هم کارها به سمت ارتقای کیفیت و کمیت پیش رود و هم بتوانیم به هنر تراز انقلاب نزدیک شویم. من این موضوع را صریح می‌گویم و معتقدم مؤلفه‌ای است که به ما هویت بخشیده است، پس ضروری است که این جهت‌گیری در آثار ما هم حاکم باشد. شرایطی که بنده و همکارانم تلاش می‌کنید سال آینده این گرایش و نگاه را در جشنواره‌ها تقویت کنیم.»

عدم استفاده از هنرمندان مطرح برای جوان‌گرایی

حسن ریاحی، دبیر سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر در گفت‌وگویی درباره انتخاب خواننده‌ها و گروه‌های پاپ ناشناخته و عدم استفاده از هنرمندان مطرح برای شرکت در جشنواره فجر معتقد است که «یکی از دلایل این مسئله جوان‌گرایی بوده است. ما به دنبال این بودیم که گروه‌های جدید موسیقیایی هم روی کار بیایند و خودی نشان دهند و هنرنمایی کنند. حتما در مورد عدم حضور چهره‌های شناخته شده مشکلات یا مسائلی وجود داشته که این هنرمندان نتوانستند در جشنواره شرکت کنند. از طرف دیگر هیئت انتخابی برای جشنواره تشکیل شده آن‌ها هنرمندان و گروه‌های مختلف را انتخاب می‌کنند و نتیجه را اعلام می‌کنند.

به گفته ریاحی «در حال حاضر شرایط خاصی در زمینه هنر حاکم است، هم از لحاظ بودجه و هم از لحاظ مسائل دیگر و این شرایط دستمان را بسته بود. هنرمندان بسیار خوبی در دنیا وجود دارند که می‌توانستیم از آن‌ها برای حضور در این رویداد دعوت کنیم ولی دستمزد آن‌ها به قدری بالا بود که از این ایده عبور کردیم. در کل امسال سعی کردیم جشنواره مختصر و مفیدی داشته باشیم و بیشتر به گروه‌های جوان ایرانی فرصت حضور بدهیم. اگرچه مجددا تأکید می‌کنم که مشکلات زیادی در این زمینه وجود داشت که صرفا به مسائل مالی خلاصه نمی‌شد. در فرصت‌های بعدی راجع به این مشکلات بیشتر صحبت خواهیم کرد.»

امیدواری نسبت به جشنواره سال‌های آتی

با این حال؛ جشنواره موسیقی فجر در این ۳۷ دوره گذشته هنوز هم نتوانسته از تمام ظرفیت‌های خود برای بهره‌گیری از جامعه موسیقی گام موثری بردارد. این جشنواره تاکنون موفق به جذب موزیسین‌های درجه یک و شناخته شده کشورمان نشده است. امیدواریم در سال آینده با برنامه‌ریزی و نگاهی نو شاهد برگزاری جشنواره‌ای باشیم که قدمتی طولانی دارد.

منبع : ایسنا