قرار ملاقات به وقت آقای ضرغامی!

 نوروز ۱۴۰۱؛ زمانی که کرونا پس از دو سال شب نشینی با مردم در این ایام بالاخره برای مقطعی آنان را ترک گفت و به این ترتیب شرایط مساعدی را برای از سر گرفته شدن سفرهای نوروزی ایجاد کرد. با روانه شدن حجم قابل توجهی از مسافران نوروزی به استان‌های مختلف کشور بالاخره پنجره امید به روی هنرمندان صنایع دستی باز شد و آنان را به این تفکر سوق داد که آمدن مسافران نوروزی و فروکش کردن کرونا زمان مناسبی برای فروش محصولات صنایع دستی و کسب درآمد می تواند باشد.
چند روز پس از پایان تعطیلات نوروزی، روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آمار و ارقام پرسش برانگیزی از فروش محصولات صنایع دستی در بازارچه‌های نوروزی منتشر کرد.

در بخشی از این خبر به نقل از معاون صنایع دستی کشور اعلام شده بود: «در نقاط مختلف کشور امسال بازارچه صنایع‌دستی راه‌اندازی شد و شاهد فروش بالای هنرمندان صنایع‌دستی هستیم؛ به گونه‌ای که بعضی از استان‌ها ۱۰ میلیارد تومان فروش محصولات صنایع‌دستی داشتند. تمام این آمار در حال جمع‌آوری است و آمار دقیق فروش به زودی اعلام می‌شود.»

در همین راستا و برای صحت سنجی این مسئله خبرنگار ایسنا به گفت‌وگو با حسین بختیاری، مدیرعامل مجمع ملی هنرمندان صنایع دستی کشور اقدام کرد تا نظر او را در این زمینه جویا شود؛ اینکه اساسا رویکرد به کار گرفته شده در نوروز امسال به لحاظ مدیریت فروش بازار صنایع دستی چطور بوده است؟
بختیاری با شنیدن آمار منتشرشده خنده‌ای تلخ سر داد و در این رابطه گفت: «ببیند خانم محمودیان شگردش همین است. در بازار بزرگ تهران دیگر از میلیارد صحبت کردن خنده دار است. اگر بیاییم و بگوییم امسال در بازارچه‌های صنایع دستی ۱۰۰ یا ۲۰۰ میلیارد فروش بوده است، خب در مقابل یک خانواده یک میلیون نفری یا هشتصد هزار نفری اگر این مبلغ را تقسیم کنیم، چیزی نمی‌شود.»
او تصریح کرد: «رویکردهای خانم محمودیان یکی از دلایل وضع موجود صنایع دستی است. آقای ضرغامی کسی را در سیستم وزارتخانه ندارد که به عنوان معاون صنایع دستی به جای ایشان معرفی کند؟! یعنی در بدنه صنایع دستی کشور ما یک آدم توانمند پیدا نمی‌شود که بگذارند تا حداقل آزمایش کنند وضعیت تغییر می‌کند یا خیر.»
بختیاری اضافه کرد: «این حالتی که وجود دارد که ما پشتمان را به مردم کنیم و رویمان را به دوربین‌ها و یکسری اخبار غیرواقعی منتشر کنیم یا اخباری منتشر کنیم که دهن پُرکن باشد، مشکلی از اقتصاد صنایع دستی ایران حل نمی‌کند. باید با حضور کارشناسان نشست و این مسائل را بررسی کرد.»
کار خاصی صورت نگرفته است!

بختیاری که نسبت به اقتصاد صنایع دستی و عملکرد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای بهبود وضعیت اقتصاد این هنر انتقاد دارد، در پاسخ به این سوال که نوروز امسال به لحاظ مدیریت فروش بازار صنایع دستی چطور بوده، به ایسنا چنین گفت: «امسال همه چیز اتفاقی بوده بر مبنای واقعیت موجود. این برنامه ریزی نبوده. کرونا مقدار زیادی فروکش کرده و همین روال عادی پیش رفته است. اتفاق خاصی در این حوزه نیفتاده است که بخواهیم به آن اشاره کنیم. اینکه بگوییم یک برنامه ریزی صورت گرفته و بر اساس آن برنامه ریزی اقتصاد صنایع دستی از نقطه الف به نقطه ب رسیده، اینگونه نبوده است.»
او ادامه داد: «برنامه ریزی‌ای که بتوان در حوزه صنایع دستی به آن اشاره کرد، وجود نداشته است. همه می‌دانند که مثلا وقتی که کرونا فروکش می‌کند، مردم بیشتر سفر می‌روند یا به خیابان‌ها می‌آیند. وقتی مردم بیشتر به خیابان‌ها می‌آیند، باید ارتباطشان پوشش داده شود. در حوزه صنایع دستی نیز این ارتباط بالاخره به نحوی پوشش داده شده است. این طبیعی است که وقتی جمعیتی به مسافرت می‌روند، می‌خواهند خریدی هم بکنند و بیشتر هم از صنایع دستی خرید می کنند، چون مردم ما بیشتر به هویتشان احترام می‌گذارند و صنایع دستی را بهتر می‌خرند. اما آیا در این مدتی که کرونا بود و در چهار سال گذشته، در دولت گذشته و یا در این مدتی که از دولت سیزدهم می‌گذرد، اتفاق خاصی در صنایع دستی ایران افتاده است؟»
بختیاری با اشاره به این نکته که همه چیز روال عادی خودش را طی کرده است، در این زمینه اظهار کرد: «اقتصاد صنایع دستی را نمی‌توان با کلمات دهن پُرکن بهتر کرد. اقتصاد صنایع دستی برنامه می‌خواهد. ما برای صادرات و تولید صنایع دستی باید برنامه ریزی کنیم. این تولید روی دست مانده که چندین سال است به همین حالت و با هزینه‌های بالا که ناشی از سقوط ارزش پول ملی و بی‌مدیریتی است، به دلیل این است که حمایت درستی از تولیدکننده صنایع دستی نشده است.»
اتفاقات صنایع دستی حاصل تفکر جوانان خلاق ما است
یکی از مشکلاتی که اغلب متولیان فرهنگی و هنری در پاسخ به انتقادها همواره به آن اشاره می‌کنند، بحث بودجه و منابع مالی است. بختیاری در همین راستا و در پاسخ به این سوال که آیا توقعات با بودجه تخصیص یافته به این حوزه همخوانی دارند یا خیر، گفت: «بودجه را یک مدیر با ارائه برنامه جذب می‌کند. وقتی من یک مدیر کم توان و یا کم توجه باشم، مدیری باشم که نتوانم بودجه لازم را جذب کنم و نتوانم به مسوولان بالاتر توضیح دهم که این حوزه می‌تواند با کمترین حمایت دولت یک اقتصاد پویا داشته باشد و درآمد را در کشور بالا ببرد، نمی‌توانم بودجه بیشتری جذب کنم.»
او ادامه داد: «بودجه لازم را زمانی می‌توان جذب کرد که مدیران دست اندرکار متقاعد شوند که این حوزه می‌تواند برای کشور موثر باشد و اثری بهتر داشته باشد. این را اگر منِ مدیر بتوانم با یک برنامه ریزی مشخص و زمان بندی معین ارائه کنم و از کارشناسان استفاده کنم، وضعیت متحول خواهد شد. الان اگر اتفاقی هم در این حوزه رخ داده است، حاصل تفکر جوانان خلاق ماست.»
بختیاری همچنین اظهار کرد: «اگر مسئولی به عنوان دستگاه متولی به این افراد کمک می‌کرد و برنامه ارائه می‌داد، شرایط خیلی متفاوت‌تر بود و می شد بودجه بیشتری را جذب کرد. متأسفانه از بخش خصوصی نیز زیاد استفاده نمی‌شود. الان آقای ضرغامی حدود ۷-۸ ماه است که روی کار آمده‌اند و باید از ایشان پرسید که نامه‌های تشکل‌های صنایع دستی کشور را چرا برای ملاقات بدون جواب گذاشتند؟»
مهمترین بحث نیاز مخاطب است

بختیاری در آخر برای بهتر شدن وضعیت این حوزه چنین پیشنهاد داد: «مهمترین بحث نیاز بازار هدف و مخاطب است. تولید محصولات مخاطب پسند باید با یک بازارشناسی مخاطب صورت بگیرد. یکی از اشکلاتی که وجود دارد این است که هنرمند صنایع دستی هر چیزی به فکرش رسیده و فکر می‌کند زیباست را خلق و ارائه کرده و نگاه نکرده‌اند که الان مخاطب به چه چیزی نیاز دارد.»
او اضافه کرد: «دستگاه متولی‌ای که اعتبار این حوزه را دارد، باید بیاید با بخش غیردولتی جلسه بگذارد و کارشناسانه و به دور از تنگ نظری با مسائل برخورد کند.»

ایسنا آمادگی ارائه توضیحات از سوی مسوولان صنایع دستی کشور درخصوص اظهارات و ادعاهای مطرح شده در این گفت وگو را دارد.

منبع : ایسنا