به گزارش رمز فردا ، مصوبه ” افزایش ظرفیت پذیرش در رشته دندانپزشکی” دومین و پرحاشیه ترین مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال جاری است که پس از مصوبه “تغییرات کنکور از سال ۱۴۰۱” تصویب و از سوی رییس جمهور برای اجرا ابلاغ شد، مصوبه ای که از همان ابتدای تصویب و قبل از ابلاغ، با مخالفت‌های شدید مسئولان ارشد وزارت بهداشت و انجمن های دندانپزشکی مواجه شد.
نگاهی به تاریخچه روند تصویب این ابلاغیه نشان می‌دهد، مهرماه سال ۱۴۰۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی وزارت بهداشت را مکلف کرده بود طرح افزایش ظرفیت در رشته‌های تخصصی پزشکی، دندانپزشکی عمومی و تخصصی دندانپزشکی را به همراه اصلاحات پیشنهادی خود برای تشویق دانشجویان به تحصیل در رشته‌های تخصصی مورد نیاز و کم متقاضی را تهیه کرده و ظرف مدت دو ماه جهت تصویب به ستاد نقشه جامع علمی کشور ارسال کند.

خرداد ماه سال جاری نیز مصوبه “افزایش ظرفیت پذیرش در رشته دندانپزشکی” در یکصد و شصت و سومین جلسه شورای راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور به عنوان به مهمترین دستورالعمل این جلسه بررسی شد و در نهایت به تصویب اعضای این شورا رسید و در نهایت پس از اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص ظرفیت پذیرش در رشته‌های فوق، سه جلسه کارگروه تشکیل داد، مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش در این رشته ۲۴ خرداد ماه سال جاری به تصویب اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.

وضعیت آماری ایران از نظر تعداد دندانپزشک

دکتر منصور کبگانیان دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص جزئیات و علل تصویب این مصوبه به خبرنگاران گفت: وضع موجود سرانه دندانپزشکی به اذعان مسئولین حاضر در جلسه به نسبت جایگاهی که ما انتظار داریم، متاسفانه مناسب نیست و سرانه دندانپزشکی در وضع موجود طبق آمار وزارت بهداشت ۳۵ دندانپزشک به ازای ۱۰۰ هزار جمعیت است. در صورتی‌که در حداقل شرایط مطلوب باید ۷۰ دندانپزشک در ازای ۱۰۰ هزار جمعیت داشته باشیم.

وی یادآور شد: البته برخی شهرها و استان‌های مرفه ما تعداد دندانپزشک بیشتری دارند، ولی ما سرانه دندانپزشک کمتری در استان‌های محروم داریم. بنابراین وضعیت فعلی تعداد دندانپزشک در کشور راضی کننده نیست.

دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: ما به نسبت کشورهای دیگر نیز اگر بخواهیم وضعیت دندانپزشکی خود را مقایسه کنیم، در کشورهای گروه ۲۰ از نظر استاندارد در اواخر جدول قرار داریم. یعنی در بین ۲۰ کشور همچنین ۱۸ کشور منطقه ایران جزو پنج کشور آخر از نظر تعداد دندانپزشک است و از نظر قدرت خرید در مقایسه با کشورهای دیگر با این وجود رتبه ما پایین است. اگرچه معیار ما برای این موضوع کشورهای دیگر نیستند، اما باید از تجربه این کشورها استفاده کنیم و برای خود نیز استانداردهای مناسبی تعریف کنیم.

دکتر کبگانیان یادآور شد: توزیع جغرافیای دندانپزشک در سطح کشور در نقشه جامع علمی ارائه شد که ما وضعیت را به وضعیت خوب، بد، نارنجی و قرمز تقسیم بندی کردیم و در برخی مناطق هشدارهایی داده شد که باید وزارت بهداشت سیاستی در این زمینه تدوین کند که یکی از این سیاست‌ها تصمیمی است که در شورای عالی انقلاب فرهنگی گرفته شده است.

وی ادامه داد: ما اعتقاد نداریم با یک تصمیم همه مشکلات در حوزه دندانپزشکی حل می‌شود، اما باید مشکلات موجود را با کمک مسئولان وزارت بهداشت برطرف کنیم. ضمن اینکه آماری وجود دارد که از سن ۴۰ سالگی در جمعیت کشور پوسیدگی دندان و نیاز برای مراجعه به دندانپزشک به شدت بالا می‌رود و ما نیز کشوری هستیم که رو به پیری می‌رود، بنابراین باید در این زمینه فکری صورت بگیرد.

کبگانیان خاطرنشان کرد: تا قبل از سال ۱۳۸۸ ما شاهد این بودیم که رشد نسبتا خوبی در زمینه آمار ورودی دانشجویان دندانپزشکی وجود داشت، اما بعد از مدتی این رشد متوقف شد و از سال ۹۵ به شدت شاهد کاهش ورودی به دانشکده‌های دندانپزشکی بودیم و دانش‌آموزان زیادی علی رغم اینکه معدل‌های بسیار عالی داشتند و در آرزوی تحصیل در رشته دندانپزشکی مجبور به تحصیل در کشورهای دیگر می‌شدند و این افراد آموزش با کیفیت بالا دریافت نمی‌کردند.

دبیر ستاد علم وفناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، افزود: یکی از مسائلی که ما در شورا بررسی می‌کردیم، این بود که ما نسبت استاد به دانشجو را در رشته‌های دندانپزشکی بررسی کنیم و ببینیم آیا این موضوع رعایت می‌شود یا خیر؟ در جلسه مقرر شد که استاندارد وزارت بهداشت در نسبت استاد به دانشجو ۱۰ به یک باشد که خوشبختانه در حال حاضر این وضعیت پنج به یک است؛ یعنی ما به ازای هر پنج دانشجو یک استاد داریم و این مورد بیانگر آن است که جا دارد افزایش پذیرش داشته باشیم.

به گفته کبگانیان، ورودی امسال دانشجو برای رشته دندانپزشکی ۱۷۵۰ نفر است. البته در جلسه شورای عالی نقلاب فرهنگی تاکید شد که بحث پیشگیری و سلامت دندان اهمیت زیادی دارد و ما می‌دانیم اثر اجرای این سیاست در آینده نشان داده می‌شود؛ اما اگر پوسیدگی دندان و مشکل مراجعه به دندانپزشک زیاد است، به زودی رفع نخواهد شد. برخی از دوستان تصور می‌کنند بحث سلامت دندان و پیشگیری باید مهمتر از افزایش ظرفیت باشد که البته ما با تصویب مصوبه افزایش ظرفیت، بحران وضع موجود را در آینده نداشته باشیم.

این مقام مسئول یادآور شد: مصوبه‌ای که در شورای عالی انقلاب فرهنگی به اتفاق آراء تصویب شد، این بود که ظرفیت پذیرش دانشجو در رشته دندانپزشکی باید افزایش یابد. اولا اینکه اولویت این مصوبه باید از سوی مسئولان وزارت بهداشت رعایت شود و از طرف دیگر بحث شد که روی تعهد افزایش سه برابری از دانشجویان دندانپزشکی برای خدمت تجدید نظر صورت بگیرد.

وی خاطرنشان کرد: در جلسه شورا مصوب شد در سال جاری یعنی ۱۴۰۱ ما همین افزایش ۱۰ درصدی در پذیرش دانشجوی دندانپزشکی را داشته باشیم، این در حالیست که در سال ۹۹ این ظرفیت پذیرش کمتر شده بود؛ برای سال جاری به دلیل اینکه مسئولان وزارت بهداشت عنوان کردند زمان کمی برای اعمال افزایش ظرفیت دارند، ما افزایش ۱۰ درصدی پذیرش را تصویب کردیم؛ اما در سال ۱۴۰۲ این افزایش ۲۰ درصد خواهد بود و در سال ۱۴۰۳ این میزان به ۳۰ درصد افزایش خواهد یافت و در سال ۱۴۰۴ مجددا بررسی می‌گیرد و آماری را خواهیم گرفت که نسبت این عدد افزایش یا ثابت ماندن آن به هر عدد دیگری مورد بررسی قرار بگیرد.

پس از تصویب این مصوبه، وزارت بهداشت و همچنین فعالین انجمن های دندانپزشکی به شدت مخالفت خود را در این زمینه ابراز کردند و اعلام نمودند زیرساخت های لازم برای اجرایی کردن این مصوبه در دانشگاه های علوم پزشکی وجود ندارد و تصویب چنین مصوبه ای را خلاف رویکرد کیفیت آموزشی وزارت بهداشت عنوان کردند.

مخالفت شدید وزارت بهداشت با مصوبه شورا

دکتر باقری فرد معاون آموزشی وزارت بهداشت نیز در واکنش به مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش رشته دندان پزشکی به ایسنا گفت: مصوبه ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور در خصوص افزایش ظرفیت رشته دندانپزشکی، مغایر با نظر کارشناسی و زیرساخت‌های وزارت بهداشت است.

وی ادامه داد: در حال حاضر ۱۶۰۰۰ دانشجوی دندانپزشکی در مقاطع مختلف در حال تحصیل هستند که در برخی دانشگاه‌ها، تجهیزات و فضاهای مناسب آموزشی را در اختیار ندارند.

معاون آموزشی وزارت بهداشت تاکید کرد: پذیرش دانشجو بدون در نظر گرفتن الزامات آموزشی، پژوهشی و فرهنگی و رفاهی باعث افت کیفیت پزشکی و صدمه به سلامت مردم خواهد شد.

باقری فرد اظهار کرد: براساس قانون، مصوبه ستاد راهبردی نقشه باید در صحن اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حضور ریاست شورا که شخص رئیس جمهور می باشند، مطرح و سپس به تصویب برسد. مجدداً تاکید می نماییم دسترسی عادلانه به خدمات پزشکی و دندانپزشکی علاوه بر تعداد مناسب کادر سلامت، نیاز به بومی گزینی و ماندگاری پزشکان و دندانپزشکان و پوشش مناسب خدمات بیمه همگانی دارد.

معاون آموزشی وزارت بهداشت با بیان اینکه رشته دندانپزشکی اصول مهم علمی و پذیرفته شده جهانی دارد، افزود: در این امر هر چقدر به موضوع درمان بپردازیم، بیماری های دهان و دندان افزایش می یابد و به تبع آن پیشگیری و بهداشت تضعیف می‌شود.

معاون آموزشی وزارت بهداشت با بیان اینکه رشته دندانپزشکی اصول مهم علمی و پذیرفته شده جهانی دارد، افزود: هر چقدر به موضوع درمان بپردازیم، بیماری های دهان و دندان افزایش می یابد زیرا پیشگیری و بهداشت تضعیف می‌شود.

عقب نشینی شورا

پس از این اظهارنظرها مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش در رشته‌های دندانپزشکی از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به منظور بازنگری بیشتر موضوع برگشت خورد و دکتر سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه اعلام کرد: ستاد نقشه جامع علمی کشور گزارش‌های آماری دقیقی در صحن شورا ارائه کرد، وزیر بهداشت و درمان نیز گزارش و نکاتی که معطوف به احراز کیفیت بود، را مطرح کرد.

وی ادامه داد: مقرر شد که موضوع به ستاد نقشه جامع علمی کشور ارجاع شود و با حضور وزیر بهداشت و درمان، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی، روسای کمیسیون‌های بهداشت، آموزش و اصل ۹۰ و متخصصان امر مورد بررسی مجدد قرار گیرد، بنابراین در زمینه افزایش ظرفیت پذیرش رشته های دندانپزشکی تصمیمی در جلسه اتخاذ نشد و منجر به بررسی‌های تکمیلی شد.

عاملی اضافه کرد: البته بحث‌هایی مبنی بر توزیع نامناسب دندانپزشک در کشور و نسبت دندانپزشک به ۱۰۰ هزار جمعیت، مطرح شد. همچنین عنوان شد که مناطق کم برخوردار کشور از خدمات مطلوب دندانپزشکی محروم هستند. در جریان بحث‌های صورت گرفته به موضوع کمبود زیرساخت‌های جذب دانشجوی دندانپزشکی اعم از تجهیزات دندانپزشکی و نسبت استاد به دانشجو نیز اشاره شد. همچنین اعضا تاکید داشتند که تعرفه‌های تامین اجتماعی و بیمه نسبت به خدمات دندانپزشکی اختصاص پیدا کند؛ البته درباره هیچ کدام از موارد مذکور تصمیم قطعی اتخاذ نشد و به دلیل حساسیت موضوع قرار شد که بار دیگر موضوع در ستاد نقشه جامع علمی کشور بحث شود و گزارش جهت تصمیم‌گیری در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد بازنگری قرار گیرد.

فرجام مصوبه

در نهایت عصر روز دوشنبه سوم مرداد، ماده ‌واحده «افزایش ظرفیت پذیرش دندان‌پزشکی در مقطع عمومی» که در جلسه ۸۶۵ مورخ ۱۴ تیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده بود، با امضای آیت الله رییسی، رییس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اجرا ابلاغ شد.

در این مصوبه تاکید شده است: “وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف شد در تمامی مراکز آموزش دندانپزشکی اعم از مراکز تحت نظارت این وزارتخانه و دانشگاه آزاد اسلامی، این افزایش ظرفیت را اعمال کند. این افزایش ظرفیت مخصوص داوطلبان آزاد می‌باشد. پذیرش در این افزایش ظرفیت که به صورت کد رشته محل‌های مشخص در دفترچه‌های راهنمای سازمان سنجش آموزش کشور درج می‌شود، برای ارائه خدمت در شهرستان‌ها و مناطق محروم و کم‌برخوردار کشور با اولویت پذیرش دانشجویان بومی می‌باشد. در صورت نبود داوطلب برای بخشی از این ظرفیت، ظرفیت باقیمانده به داوطلبان آزاد سایر مناطق کشور با اولویت تعهد به ارائه خدمت در شهرستان‌ها و مناطق محروم و کم‌برخوردار کشور اختصاص خواهد یافت.

همچنین سازمان سنجش آموزش کشور مکلف است هر ساله قبل از انتشار دفترچه کنکور سراسری و نیز پس از اتمام فرآیند پذیرش در دانشگاه‌ها، گزارشی از این افزایش ظرفیت در رشته‌های مزبور را به ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور اعلام کند. ستاد نیز موظف است گزارش سالانه اجرای این مصوبه را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه نماید.

سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان اداری و استخدامی کشور موظفند زیرساخت‌های آموزشی و رفاهی و منابع مالی و انسانی مورد نیاز برای توسعه کیفی آموزش دندان­پزشکی متناسب با افزایش ظرفیت این مصوبه را با رعایت قوانین و مقررات مربوط، تامین نمایند.

در نهایت دوره تعهد ارائه خدمت برای ظرفیت‌های افزایش‌یافته در این مصوبه و ماده واحده «افزایش ظرفیت پزشکی در مقطع عمومی»  یک و نیم برابر دوره تحصیل می‌باشد و شامل موارد قانون اصلاح بند (۳) ماده واحده قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی و تخصصی نخواهد شد.”

آمار دانشجویان دندانپزشکی طی چهار سال آتی

به گزارش ایسنا، در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۷۵۰ دانشجو در رشته‌ عمومی دندانپزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور پذیرش شدند که با تصویب مصوبه اخیر مبنی بر افزایش ظرفیت پذیرش این دانشجو، ظرفیت پذیرش دانشجویان در سال جاری حدود ۱۰ درصد و معادل ۱۷۵ نفر افزایش خواهد یافت و در مجموع ۱۹۲۵ دانشجو از مهرماه سال جاری وارد دانشکده‌های دندانپزشکی کشور خواهند شد.

همچنین در سال آینده یعنی ۱۴۰۲ نیز تعداد دانشجویان دندانپزشکی کشور ۱۵ درصد یعنی ۲۹۰ نفر افزایش خواهند یافت که در مجموع آمار دانشجویان جدید به ۲۲۱۵ نفر خواهد رسید.

طبق مصوبه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در سال ۱۴۰۳ نیز افزایش ۲۰ درصدی پذیرش در رشته دندانپزشکی را خواهیم داشت که براین اساس ۴۴۵ دانشجو به ظرفیت پذیرش قبلی اضافه خواهند شد که در مجموع ۲۶۶۰ نفر به عنوان دانشجویان دندانپزشکی جدید الورود وارد دانشگاه خواهند شد.

در نهایت از سال ۱۴۰۴ ،افزایش ۲۵ درصدی پذیرش در رشته دندانپزشکی را خواهیم داشت که تعداد ۶۶۵ نفر به آمار دانشجویان قبلی اضافه می‌شود و درنهایت ۳۳۲۵ دانشجوی دندانپزشکی وارد دانشگاه‌ها می‌شوند.

بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، متعهدین مشمول پس از ایفاء نیمی از دوره تعهد؛ می‌توانند برای ادامه تحصیل در مقطع تخصص اقدام کنند. این متعهدین در صورت پذیرش و ادامه تحصیل در مقطع تخصص، می‌بایست بخش باقی‌مانده از دوره تعهد خود را پس از اتمام دوره تخصص به انجام برسانند. مدت تحصیل در دوره تخصص جزء مدت تعهد خدمت محسوب نخواهد شد و ارائه مدرک تحصیلی مشمولان مذکور بعد از اتمام دوره تعهد موردنظر، بلامانع است.

پس از چهار سال نیز با پیشنهاد ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور، درباره ثابت ماندن یا افزایش ظرفیت پذیرش دندان­پزشکی در مقطع عمومی، در شورای ‌عالی انقلاب فرهنگی تصمیم‌گیری خواهد شد.

منبع : ایسنا