پای درد دل‌ مادرانی که خبرنگارند

بیش از نیمی از خبرنگاران استان قزوین خانم‌ هستند، در حالی که اغلب خانم‌های خبرنگار یا مجرد هستند یا متأهل هستند و فرزندی ندارند، اغلب خبرنگاران خانم دارای فرزند نیز یک فرزند دارند و خبرنگارانی که دارای ۲ فرزند هستند به دلیل مشکلات موجود ازجمله حقوق و مزایای ناکافی و ساعت کاری نامشخص ترجیح می‌دهند که در خانه بمانند و دیگر به فعالیتشان ادامه ندهند.

بارها در جلسات مختلف شاهد نگاه‌های آزاردهنده مسئولان، خبرنگاران و مدعوان به خبرنگاری بودیم که با فرزندش حضور پیداکرده است، در حالی که حقوق و مزایای خبرنگاری و نبود ساعت مشخص کاری این امکان را در اختیار مادران خبرنگار قرار نمی‌دهد که فرزند خود را برای ساعتی تنها نگذارند.

زینب کلهر خبرنگار قزوینی که یک فرزند ۱۸ ساله دارد، در این خصوص به ایسنا می‌گوید: ۱۲ سال است که در عرصه خبر فعالیت دارم، با توجه به اهمیتی که برای تربیت فرزندم قائل بودم تصمیم گرفتم در زمان کودکی او حتماً کنارش باشم، زمانی که احساس کردم فرزندم نیاز دارد مستقل باشد و خودم نیز باید دوباره به‌عنوان زن فعال در جامعه حضورداشته باشم به خبرنگاری روی آوردم.

وی ادامه می‌دهد: فشار کار مادران شاغل نسبت به مادران خانه‌دار بیشتر است اما با مدیریت درست می‌شود هم‌ شغل داشته باشی و هم‌خانواده را مدیریت کنی؛ شاغل بودن من باعث شده که فرزندم از استقلال بیشتری برخوردار باشد.

این خبرنگار قزوینی تأکید می‌کند: مادر بودن اولویت اصلی من است و اگر بخواهم روزی بین شغل و مادری یک گزینه را انتخاب کنم قطعاً مادر بودن انتخاب نهایی من خواهد بود، همیشه تلاش می‌کنم شاغل بودنم به نقش مادری و همسری ضربه نزند؛ بارها از وقت استراحت خودم کم کرده‌ام تا بتوانم همه‌کارهایم را انجام دهم، با توجه به توان مدیریتی که طی چند سال گذشته داشتم، توانستم ارتباط خوبی بین مادری و شاغلی ایجاد کنم.

وی خاطرنشان می‌کند: من در خانواده‌ای پرجمعیت به دنیا آمدم و هنگامی‌که درگیر مشکلات باشم خواهرها و برادرهایم به کمکم می‌آیند، اما برای فرزند خودم نگران هستم چراکه تک‌فرزند است اگرچه با وجود خاله، دایی کمبود را احساس نکرده اما برای نوه‌هایم نگران هستم که در آینده تنها خواهند ماند.

کلهر بیان می‌کند: اگر به گذشته برمی‌گشتم با توجه به اوضاع مالی و معیشت قطعاً صاحب فرزندان بیشتری می‌شدم اما با توجه به شرایط کاری به داشتن یک فرزند بسنده کردم، توصیه می‌کنم هرکسی که بضاعت مالی دارد تعداد فرزندان بیشتری داشته باشد، مادر حتی اگر شاغل باشد می‌تواند چند فرزند را تربیت کند.

بعد از تولد فرزند دومم، کارم را کم کردم

مرضیه قنبری از دیگر خبرنگاران قزوینی نیز دارای ۲ فرزند ۱۰ ساله و ۵ ساله است، در این خصوص به ایسنا می‌گوید: ۱۴ سال است که در حوزه خبر فعالیت دارم اما معتقد هستم که اولین وظیفه یک خانم، خانه‌داری و رسیدگی به امور خانواده و تربیت بچه‌هاست، در وهله اول تربیت فرزندانم برایم دارای اهمیت است.

وی ادامه می‌دهد: بعد از به دنیا آمدن فرزند دومم با توجه به فشار کاری تصمیم گرفتم به‌صورت نیمه‌وقت فعالیتم را ادامه دهم و قراردادم تغییر پیدا کرد، خبرنگاری شغلی بدون ساعت کاری مشخص است و باید در هرلحظه که رسانه نیاز به خبرنگار دارد در برنامه حاضر شویم اما با وجود ۲ فرزند این امر برایم امکان‌پذیر نبود و تصمیم گرفتم صرفاً نیمی از وقتم را صرف کار خبر کنم.

این خبرنگار قزوینی بیان می‌کند: مسئولیت زن در خانواده بیشتر است، برای کسی که شاغل است و در کنار آن خانه‌دار و مادر است شرایط سخت‌تر می‌شود، دختر بزرگم به مدرسه می‌رود و با توجه به آنلاین شدن مدارس در این ۲ سال باید نقش معلمی را نیز اجرا می‌کردم.

وی خاطرنشان می‌کند: مسئولیت یک مادر خانه‌دار، چندین برابر یک فرد مجرد است حالا اگر خانم شاغل باشد این مسئولیت‌ها چند برابر می‌شود، در این میان شغل خبرنگاری شغلی پر دغدغه است، زمان مشخصی ندارد و درعین‌حال باید طوری مدیریت کنیم که زنندگی و فرزندان تحت شعاع قرار نگیرند.

قنبری بیان می‌کند: مادر بودن مهم‌تر از هر کاری است، اگرچه خبرنگاری در فضای جامعه بازخورد خوبی دارد اما تربیت صحیح فرزند تأثیرگذار است، فرزند وارد اجتماع می‌شود و اگر ۳۰ سال در جامعه کارکنی اما از تربیت فرزندت غافل باشی تبعاتش برای خودت، خانواده و جامعه است.

وی یادآور می‌شود: یکی از مشکلات اصلی من این است که نمی‌توانم فرزندانم را در خانه کسی بگذارم و مجبور هستم زمان بیشتری را به آن‌ها اختصاص دهیم، به‌ویژه کار خبرنگاری که حقوق و مزایای خوبی ندارد ترجیح می‌دهم که وقتم را بیشتر به فرزندانم اختصاص دهم، مادر بودن کار فراتری از فعالیت اجتماعی است که قابل قیاس با اجتماعی بودن شغل خبرنگاری نیست، کسی که نتواند وظایف مادری خودش را اجرا کند باید کار در بیرون از خانه را فدای فرزندانش کند.

خبرنگاران زن از حقوق زایمان و بارداری برخوردار نیستند

لیلا چگینی، خبرنگار صداوسیمای قزوین که یک دختر ۳ ساله دارد، نیز در این خصوص به ایسنا می‌گوید: یکی از مشکلات اصلی ما این است که ساعت کاری معینی نداریم، زمانی که باید برای پوشش خبر بروم نمی‌دانم فرزندم را در خانه چه کسی بگذارم که از او مراقبت کند به‌ویژه در ایام کرونا که حساسیت بیشتری داریم این کار برایمان نگران کننده است، به خاطر کرونا به مهمانی نمی‌روم اما گاهی مجبور می‌شوم که فرزندم را در خانه مادر همسرم بگذارم.

وی ادامه می‌دهد: باید برنامه‌ریزی درست و منسجمی انجام دهیم طوری که بتوانیم همزمان نقش‌های مختلفی که بر عهده‌داریم را به‌خوبی انجام دهیم؛ من علاوه بر اینکه مادر هستم، شاغل و دانشجو نیز هستم اما تلاش می‌کنم تمام نقش‌هایم را به‌خوبی اجرا و طوری برنامه‌ریزی کنم که به هیچ‌کدام از نقش‌ها لطمه وارد نشود.

این خبرنگار ادامه می‌دهد: مادر بودن نه‌تنها با فعالیت‌های اجتماعی در تضاد نیست بلکه انگیزه را بیشتر می‌کند، قبل از تولد فرزندم درس‌های دانشگاه را جدی نمی‌گرفتم اما در ۲ ترم گذشته با توجه به اینکه زمانی که باید به فرزندم اختصاص بدهم را به دانشگاه می‌رفتم تلاش کردم درس‌ها را با نمرات بالاتری بگذرانم تا مجبور نباشم زمان طولانی‌تری در دانشگاه باشم.

وی خاطرنشان می‌کند: زمانی که مادر می‌شوی تلاش می‌کنی همه کارهایی که بر عهده‌ات است را به نحو احسن انجام دهی، با توجه به اینکه کار ما ساعت مشخصی ندارد قبل از خروج از خانه ناهار و شام را آماده می‌کنم، خبرنگاری شغلی اجتماعی و مفید است اما اگر قرار باشد بین خبرنگاری و مادر بودن انتخابی داشته باشم ترجیح می‌دهم که در خانه بمانم و پرورش نسل داشته باشم، هر جا احساس کنم که شغلم به وظیفه مادری‌ام ضربه وارد می‌کند بدون تردید شغلم را ترک می‌کنم.

چگینی بیان می‌کند: زمانی که دخترم به دنیا آمد حدود یک سال سرکار نرفتم، در این مدت حقوق و بیمه‌ای نداشتم اما ترجیح دادم در خانه و کنار فرزندم باشم، شغل ما حقوق کافی و بیمه ندارد و زمانی که برای بارداری یا زایمان در خانه بمانیم هیچ حقوقی به ما تعلق نمی‌گیرد همین امر یکی از دلایلی است که باعث می‌شود زنان خبرنگار تمایل به فرزندآوری نداشته باشند.

به خاطر فرزندانم، ترک کار کردم

سحر علیخانی خبرنگار سابق قزوینی نیز در این خصوص در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: من ۲ فرزند ۶ و ۹ ساله دارم، نقش مادری شاید در ظاهر آسان باشد اما نگهداری و تربیت ۲ کودک کاری است که نیاز به روانشناسی دارد، زمانی که مادر شوی فرزندت از حرکات و کارهای تو الگوبرداری می‌کند و کوچک‌ترین بدرفتاری باعث تنش در روحیه او می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: امروز شرایط به‌گونه‌ای شده است که پدر و مادرها خستگی‌ها و سختی‌های جامعه را به فرزندانشان منتقل می‌کنند و فرزند را به هر دلیل کوچکی مورد مواخذه قرار می‌دهند، درحالی‌که فرزندان سکوی پرش و رشد برای بزرگ شدن والدین هستند، درواقع بچه‌ها با رفتار خودشان به ما درس می‌دهند.

این خبرنگار قزوینی می‌گوید: ۲ سال در عرصه خبر کارکردم، با توجه به اینکه کار خبر کار شبانه‌روزی است و باید زمان زیادی را بیرون از خانه بگذرانیم، ترجیح دادم که این کار را ترک کنم تا بتوانم به فرزندانم رسیدگی کنم، خبرنگار که باشی حتی زمانی که در خانه هستی نیز باید خبر ارسال کنی بنابراین وقتی برای خانواده باقی نمی‌ماند.

علیخانی بیان می‌کند: مدیریت خیلی قوی می‌خواهد که بین خانه و کار خبر تناسب ایجاد کنی و من معتقد هستم که هر طوری مدیریت شود حق فرزندان ضایع می‌شود بنابراین کار را ترک کردم.

مدیران رسانه، مادران خبرنگار را ترد می‌کنند

نفیسه مهرداد دیگر خبرنگار قزوینی که صاحب یک فرزند ۲ ساله است، به ایسنا می‌گوید: ۱۱ سال است که در عرصه خبر فعالیت دارم و همواره سعی کردم شرایط شغلی‌ام به نقش همسر و مادری‌ام لطمه وارد نکند، با توجه به نوع قرارداد و ساعت کار نامشخصی که خبرنگاری دارد همواره تلاش می‌کردم برنامه‌هایی که به زمان ناهار می‌خورد را قبول نکنم و ترجیحم حضور در منزل و تهیه ناهار بود.

وی ادامه می‌دهد: اگرچه به کارم علاقه زیادی دارم اما اولویت اصلی من فرزندم، همسرم، خانواده و سپس شغلم است، خبرنگاری خروجی مالی ندارد اما شغلی اعتیادآور است و زمانی که وارد می‌شوی دیگر نمی‌توانی به وقایع و آسیب‌های موجود در جامعه بی‌تفاوت باشی بنابراین ترجیح می‌دهی با مدیریت زمان در عرصه خبر باقی بمانی.

مهرداد یادآور می‌شود: از زمانی که فرزندم به دنیا آمده است و گاهی مجبور بودم با او سربرنامه حاضر شوم سختی‌های زیادی را متحمل شدم، از نگاه خبرنگاران گرفته تا مسئولان این‌طور برداشت می‌کنم که باید بدون فرزندم در برنامه‌ها شرکت کنم اما نمی‌توانم نسبت به فرزندم بی‌تفاوت باشد.

وی خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر بیش از نیمی از خبرنگاران زن استان مجرد هستند یا فرزند ندارند چراکه سختی‌های کاری و عدم‌حمایت مدیر رسانه باعث می‌شود ترجیح دهند به شغلشان ادامه دهند؛ برخی از مدیران رسانه‌ها فکر می‌کنند وقتی زنی باردار شد یا ازدواج کرد دیگر باید از رسانه حذف شود یا توقع به‌قدری زیاد است که فرد به زندگی شخصی‌اش نمی‌رسد و این تعارض بسیار زیاد است.

این خبرنگار قزوینی بیان می‌کند: فرزندم برایم اهمیت بالایی دارد به همین دلیل فرزندم را به مسجد و هیئت نیز می‌برم اما آنجا نیز ضربه خوردم و بارها با من برخورد شده است، این در حالی است که فرزندم آرام است و شیطنت خاصی ندارد. اگر این نگرش سخت‌گیرانه پابرجا باشد مادرانی که فرزند اول را به دنیا می‌آورند؛ با سختی‌های پیش رو دیگر تمایلی به فرزند آوری ندارد.

مهرداد خاطرنشان می‌کند: مادران خبرنگار ۲ راه بیشتر ندارند یا باید برنامه زندگی را طوری تنظیم کنند که در خانه باشند یا کلاً بی‌خیال خانواده شوند، برای فرزند آوری و تشویق فرزند بیشتر قوانین کمک‌کننده فرزند آوری چندان تأثیر ندارد و به نظر من تغییر فرهنگ و نگرش مردم است که مهم است؛ یک مادر شاغل از جایگاهی برخوردار است مادر وقتی از طریق خانواده، مردم و محیط کاری حمایت شود، تمایل بیشتری به فرزندآوری دارد.

به گزارش ایسنا، نبود قوانین مشخص در حوزه حقوق زنان خبرنگار، عدم الزام قرارداد مشخص با بانوان خبرنگار، عدم وجود مرخصی زایمان و مرخصی بارداری برای خبرنگاران خانم فاقد قرارداد رسمی، نبود ساعت کاری مشخص ازجمله مواردی است که باعث می‌شود بانوان خبرنگار برای حفظ شغل خود به مادر شدن تن ندهند، به نظر می‌رسد وجود قوانین مشخص در این حوزه بتواند تأثیرگذار باشد.

منبع : ایسنا