احمدرضا جعفری در نشست بررسی استحکام سازه های بتنی در پی ریزش ساختمان نیمه بتنی متروپل در دفتر ایسنا اظهار کرد: هر ساختمانی مطابق ضوابط طراحی و اجرا شود، حال دارای سازه فلزی باشد یا بتنی، تفاوتی ندارد و مستحکم است، مشکل از جایی است که ضوابط در طرح و اجرا نادیده گرفته می‌شود.

وی مطرح کرد: در سازه بتنی وابستگی به کیفیت مصالح در اجرا بیشتر از سازه فلزی است، اگر ما مشکلاتی در سازه بتنی داریم دلیلش ضعف ساختمان بتنی نیست، علت آن است که کنترل های اجرایی در سیستم بتنی گسترده تر از سیستم فلزی است، ما در سازه بتنی نیاز داریم که بتن کیفیت داشته باشد، برای کیفیت بتن لازم است که سنگدانه، سیمان و طرح اختلاط و سپس میلگرد کنترل شود؛ کنترلی که هم کارخانه کنترل کند هم در کارگاه تست های آزمایشگاهی داشته باشد.

جعفری افزود: سپس در حوزه اجرا، فرآیند کنترلی که سازه بتنی نیاز دارد، نیازمند نیروی ماهر است، برای سازه فلزی هم نیروی ماهر احتیارج داریم اما بتنی حساسیت بیشتری دارد و اگر در فرآیند اجرایی، بخشی از کار ضعف داشته باشد، کیفیت ایده آل حاصل نمی‌شود.

وی با بیان اینکه میزان و حجم کنترل ها در سازه فلزی در مقایسه با سازه بتنی کمتر است، توضیح داد: ورق و پروفیل هایی که در سازه فلزی استفاده می شود نیاز به یک کنترل کیفیت دارد اما در حال حاضر در این بخش مشکلات حادی نداریم و اگر تست جوش بر روی اتصالات انجام شود و اتصالات و دیگر اجزای سازه مطابق نقشه اجرا شود، کیفیت مناسب به دست می‌آید.

جعفری خاطرنشان کرد: در سازه بتنی بخشی از کیفیت کار که مربوط به آرماتوربندی است، بعد از بتن ریزی دفن می‌شود و قابل رؤیت نیست و کنترل کیفیت بعد از اجرا با مشکل مواجه می‌شود و کسی نمی‌تواند براساس ظاهر کار این کیفیت را تشخیص دهد اما در سازه فلزی مشکلات پس از اجرا عمدتاً مشهود است و امکان تقویت و رفع عیوب وجود دارد این در حالیست که در سازه بتنی تقویت و رفع ایرادات به راحتی امکان‌پذیر نیست.

وی اضافه کرد: بنابراین سازه بتنی با وجود اینکه می تواند کیفیت خوبی داشته باشد اما چون تا به حال نتوانستیم فرآیند ایده آل در اجرای آن را تأمین کنیم مقداری نسبت به سازه فلزی حاشیه اطمینان کمتری دارد. در زلزله سر پل ذهاب نیز ساختمان های بتنی در مقایسه با ساختمان های فلزی آسیب های بیشتری متحمل شدند.

عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان همدان با بیان اینکه بر روی کاغذ استانداردها و آیین نامه های زیادی برای طرح و اجرای سازه های بتنی داریم اما وضعیت اجرای ساختمان ها در برخی آیتم ها با آیین نامه ها و استانداردها مطابقت کافی ندارد، توضیح داد: در فرآیند کنترل کیفیت ساختمان بتنی، بتن و میلگرد هر دو باید مورد آزمایش قرار گیرند. در بحث آزمایش های بتن اما یک تعارض منافع در این زمینه در قوانین وجود دارد چراکه مالک، آزمایشگاه را خود انتخاب می‌کند و همین باعث می‌شود تا استقلال شرکت آزمایشگاهی در ارائه نتایج آزمایشات تحت تأثیر قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه هنوز بر خلاف ضوابط و آیین‌نامه‌ها، تست میلگرد در اکثر ساختمان های بتنی انجام نمی گیرد، اضافه کرد: بیشتر مجریان ذیصلاح ما در ساختمان ها به جای اینکه مجری واقعی کار باشند، مدیر اجرایی با اختیارات بسیار محدود هستند و ابزار اجرایی لازم برای مدیریت کامل بر فرآیند اجرا در اختیار ندارند، اجرای کار عملاً توسط سرمایه گذار انجام می شود و مجری ذیصلاح در فرآیند اجرا به اندازه کافی دارای اختیارات نیست و عملاً در حد یک ناظر مضاعف بر فرآیند اجرا نظارت می کند و این موضوع باعث می شود کیفیت ایده آل مورد نظر تأمین نشود.

جعفری مطرح کرد: تخلفاتی که توسط سرمایه‌گذار در فرآیند اجرا انجام می‌شود، در عمده موارد توسط مهندسان ناظر به مرجع صدور پروانه گزارش می‌شود اما در اکثر موارد برخورد قانونی لازم توسط مرجع صدور پروانه ساختمان با تخلفات ساختمانی انجام نمی‌شود.

وی با بیان اینکه نگرانی زیادی در رابطه با استحکام عمده ساختمان‌های ساخته شده در سال های اخیر در شهر همدان وجود ندارد، گفت: این نگرانی در برخی از شهرستان های استان به علت حجم بالای تخلفات ساختمانی و عدم تطابق تعداد قابل توجهی از ساختمان های ساخته شده با نقشه های مصوب اولیه وجود دارد و لازم است این موضوع مورد توجه جدی قرار گیرد.

عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان همدان در رابطه با راه حل معضلات استحکام ساختمان، اظهار کرد: باید همان نقشه تأیید شده اولیه از مجرای نظام مهندسی مورد اجرا قرار گیرد و اگر در فرآیند اجرا نیاز به تغییراتی در نقشه ها بود، این تغییرات از فیلتر نظام‌مهندسی بگذرد. وجود نقشه های اجرایی که با نقشه های اولیه تطابق ندارد و مورد تأیید نظام مهندسی نیست، می تواند باعث ساخت ساختمان هایی بر خلاف ضوابط فنی و فاقد استحکام کافی شود.

وی ادامه داد: در بحث آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت بتن که در چارچوب سازمان نظام مهندسی فعالیت می کنند، بازدیدهایی در موقع صدور و تمدید و ارتقاء پایه پروانه آزمایشگاه ها داریم و علاوه بر آن بازدیدهای دوره‌ای نیز وجود دارد اما این بازدیدها در حد کفایت نیست و ممکن است ایراداتی در فرآیند کاری آنها با وجود کنترل های فعلی، وجود داشته باشد.

جعفری با بیان اینکه قبل از شروع کار پروژه های ساختمان سازی باید مطالعات ژئوتکنیک انجام شود، خاطرنشان کرد: اکثر ساختمان‌ها در حال حاضر مشمول این مطالعات هستند و این مطالعات در مورد آنها تحت نظر سازمان نظام مهندسی و توسط شرکت های آزمایشگاهی خاک انجام می گیرد.

منبع : ایسنا