چرایی عدم مقاومت در برابر طالبان
همزمان با تسلط طالبان بر نقاط گستردهای از افغانستان ازجمله کابل و سقوط پایتخت این کشور، این ابهام وجود دارد که نحوه تعامل طالبان با همسایگان و حفظ امنیت مرزهای افغانستان با ایران چگونه است.
به گزارش رمز فردا – مجتبی اسماعیلی، در روزهای اخیر تحولات افغانستان به تیتر یک رسانههای منطقه و جهان تبدیل شده است و غرب و شرق از منظر منافع خود بهدنبال بررسی تحولات این کشور هستند. آخرین خبرها از کابل نشان میدهد تسلط طالبان بر این شهر تکمیل شده و برخی منابع خبر دادند اشرف غنی ریاست جمهوری افغانستان از کابل خارج شده است. علاوه بر این، شبکههای تلویزیونی کابل بهدنبال تسلط طالبان شاهد هرج و مرج شده است.
شبکه الجزیره خبر داد دانمارک کارکنان سفارتش در پایتخت افغانستان را به فرودگاه این شهر منتقل کرد و رویترز بهنقل از یک مقام آمریکایی اعلام کرد، آمریکا به دیگر سفارتخانهها در کابل توصیه کرده است، از مکانی مناسب با شمار محدودی از کارکنان فعالیت کنند.
واشنگتن خروج دیپلماتهای سفارت آمریکا در پایتخت افغانستان را آغاز کرده و انگلیس به عملیات خروج دیپلماتها و شهروندان خود از افغانستان سرعت داده است. همزمان با ورود طالبان به کابل، مردم سراسیمه شدهاند، مغازههای برخی مناطق بسته شده و ادارات دولتی در حال تخلیه هستند. روند توسعه قلمرو طالبان در هفته گذشته سرعت بیشتری به خود گرفت و هر آنچه در دهه عید قربان متوقف شده بود، در هفت روز اخیر با سرعت هرچه تمامتر انجام شد و قدم در راه تسلط بر ولایتهای مختلف گذاشتند. نیروهای طالبان توانستند بهسرعت و کمتر از ۴۸ ساعت هشت ولایت بزرگ را به کنترل خود درآورند.
طالبان با همکاری بخش قابل توجهی از نیروهای امنیتی، نظامی و پلیس این اقدام را انجام میدهد؛ نیروهایی که از سوی دولت کابل حقوق دریافت نکردهاند و به کمترین بهایی حاضرند تحت لوای طالبان اقدام و پست خود را ترک کنند. نکته قابل توجه این است که در برابر گسترش قلمرو طالبان مقاومت وجود ندارد و به همین دلیل شاهد خشونت یا کشتار در افغانستان نیستیم. سرپرست وزارت کشور افغانستان نیز بر این موضوع صحه گذاشت و اعلام کرده بود که انتقال قدرت بهشکل مسالمتآمیز انجام خواهد شد.
طالبان با همکاری بخش قابل توجهی از نیروهای امنیتی، نظامی و پلیس پیشرفت میدانی کرده؛ نیروهایی که از سوی دولت کابل حقوق دریافت نکردهاند و به کمترین بهایی حاضرند تحت لوای طالبان اقدام و پست خود را ترک کنند
تغییر رفتار طالبان
این در حالی است که منابع مطلع و میدانی اعلام کردهاند طالبان رویکردی را پیش گرفته که با هیچ چیزی مخالفت ندارد؛ حتی کاری به پرچمهای یا حسین(ع) و یا ابالفضل(ع) در سطح شهر ندارند. حتی گفته میشود در بعضی از مناطق، طالبان به تکیهخانهها، مساجد و هیئتها رفته و به مردم گفتند امنیت شما را تامین میکنیم، درحالی که سالهای قبل طالبان نسبت به شیعیان بد رفتار بودند. بر اساس این گزارش، مردم مزارشریف از رفتار و عملکرد طالبان راضی هستند و چنانچه این رفتار ادامه پیدا کند، اعتماد عمومی نسبت به این گروه افزایش مییابد.
سخنگوی طالبان نیز روز گذشته اعلام کرد که زنان اجازه دارند بدون همراهی محارم خود در خیابانها تردد داشته باشند و اجازه آموزش و تحصیل با حجاب را دارند. وی همچنین افزود که به رسانهها اجازه داده میشود از هرکسی که میخواهند انتقاد کنند اما بدون افترا.
سقوط سریع کابل
با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از شهرها و ولایتهای بزرگ تصرف شده و بعضی از مراکز پرجمعیت و مجتمعهای اقتصادی در اختیار طالبان قرار دارد، سقوط کابل نیز محتمل به نظر میآمد، اما اشغال آن به این سرعت قابل تصور نبود. نکته قابل توجه این است که با وجود گفتوگوهای طالبان با آمریکا، واشنگتن ناگهان بدون در نظر گرفتن موقعیت کنونی افغانستان، این کشور را ترک کرد تا بر القای ناامنی در کشور شرقی همسایه ایران دامن بزند.
ورود آمریکاییها در سال ۲۰۰۱ و خروج آنها در سال ۲۰۲۱ وضعیتی را برای مردم افغانستان ایجاد کرد که ناامنی و مشکلات اقتصادی برای مردم این کشور پدید آورد. اینها درکنار افزایش تولید مواد مخدر و مشکلات اقتصادی و زیستی است که مردم افغانستان با آن مواجه هستند. آمریکا با مطرح کردن طرح صلح افغانستان بهدنبال فرار به جلوست و این اقدام قطعاً نمیتواند مردم افغانستان و منطقه را اقناع کند. ضمن اینکه آمریکاییها در رابطه با اوضاع کنونی افغانستان متهم ردیف نخست هستند و باید پاسخگوی ملت افغانستان و مردم منطقه باشند.
نخستین اقدام طالبان پس از به دست گرفتن قدرت
پیرمحمد ملازهی، کارشناس امور افغانستان درباره اینکه تسلط طالبان چه ابعاد و پیامدهایی برای جمهوری اسلامی ایران بهعنوان همسایه غربی این کشور دارد، عنوان کرد: طالبان در اوضاع کنونی و با توجه به تنشهای داخلی افغانستان قصد ندارد با کشورهای همسایه و منطقه ازجمله ایران وارد جنگ شود. طبعاً اگر طالبان بخواهد در طولانیمدت و بهدلیل اختلافات ایدئولوژیک، به مرزهای ایران تعرض کند بهصورت رسمی وارد عمل نخواهد شد. نخستین اقدام طالبان در صورت تسلط بر افغانستان، تسلط بر مرزهای افغانستان با ایران، چین و روسیه است.
منبع : خبر گزاری آنا