مقاله

کاسه‌ای زیر نیم کاسه است؟

آمریکا از افغانستان خارج شد نه به‌دلیل طراحی توطئه‌ای برای ایران، روسیه و چین بلکه از آن حیث که نشانه‌هایی از افول قدرت خود را در نظام بین‌الملل احساس کرده و ضروری بود این نشانه‌ها جدی گرفته شود و تا حد امکان مورد مدیریت قرار گیرند. اما این افول و زوال قدرت ناشی از تاثیرگذاری جنگ‌های گران ایالات متحده بر بنیان‌های قدرت داخلی بود. فوکویاما در تازه‌ترین مقاله خود در مجله اکونومیست به درستی به این واقعیت اشاره کرده بود: «ریشه‌های دیرپای ضعف و افول آمریکا بیشتر داخلی هستند تا بین‌المللی.» به همین دلیل اندیشمندان و تینک‌تنک‌های آمریکایی در سال‌های …

مشاهده بیشتر »

چند پرسش از تحولات افغانستان

خروج ناگهانی ایالات‌متحده از افغانستان منجر به ایجاد خلأ قدرت در افغانستان شد. شکل‌گیری این خلأ به قدری از سرعت بالا برخوردار بود که جز طالبان گروهی دیگر توانایی استفاده از آن را نداشت. درنتیجه طالبان توانست بر بخش‌های زیادی از افغانستان چیره شود. اما پس از گذشت چند هفته، بازیگران داخلی و خارجی در حال تلاش برای بازآفرینی نقش خود در افغانستان بدون نیروهای ائتلاف هستند. بهتر است در ابتدا از اینجا شروع کنیم که چرا ایالات‌متحده از افغانستان خارج شد؟ آیا این خروج نتیجه یک شکست بود؟ و اصولا آیا واشنگتن برای آینده خود در محیط امنیتی افغانستان …

مشاهده بیشتر »

*شطرنج سیاسی افغانستان*

بعد از گذشت قریب به بیست سال ازحمله آمریکا به افغانستان به بهانه مقابله با تروریسم وعلیرغم بیش ازصدها میلیارد دلار هزینه دراین کشور و پس از اذعان سردمداران استکبار مبنی برعدم هزینه و فایده مالی ونظامی دراین کشور واجرای برنامه خروج ولی خوشبینانه ترین پیش بینی ها نیز براین نکته باور نداشتند که پلیس پوشالی  ونیروهای مسلح بزک کرده افغانستان بدین سرعت درمقابل یک گروه مسلح شکست خورده وبا دارابودن حجم عظیمی از ادوات وتجهیزات بروز نظامی واطلاعاتی از دفاع بازبمانند. شکست دولت بظاهر دمکراتیک ولی فاسد اشرف غنی این پیام را به خوبی به گوش کلیه طرفداران سینه …

مشاهده بیشتر »

مظنون همیشگی: سیستم بانکی

اهمیت بانک‌ها در کشورهای پیشرفته در حدی است که برخی از آنان، تعطیلات عمومی خود را «تعطیلات بانکی» نام نهاده‌اند؛ به این معنی که وقتی بانک‌ها تعطیل باشند، کل کسب‌وکار مملکت را باید تعطیل کنند. از منظر فرهنگ عمومی این کشورها، وقتی بانک‌ها به درستی کار کنند، کسب‌وکارها و اقتصاد رونق می‌گیرد. «به درستی کار کردن» بانک‌ها در دیار فرنگ یعنی آنکه بانک‌ها مختار باشند از منافع موکلان خود یعنی سپرده‌گذاران دفاع کنند. از این روست که هیچ‌کس نمی‌تواند برای آنان نرخ بهره را تعیین کند. نه دولت، نه بانک مرکزی، نه هیچ ارگان دیگری حق تعیین نرخ بهره وام‌دهی …

مشاهده بیشتر »

ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک افغانستان

تاریخ افغانستان نشان می‌دهد این کشور به‌عنوان یک منطقه ژئوپلیتیک همواره مورد استفاده قدرت‌های بزرگ، شوروی و انگلستان و آمریکا قرار داشته است. هم‌اکنون افغانستان موقعیت اقتصادی بالفعلی ندارد که مورد توجه دیگران قرار گیرد. گرچه طی ۲۰ سال گذشته آمریکایی‌ها نقشه‌ای از معادن افغانستان تهیه کردند که همه عناصر جدول مندلیف و بزرگ‌ترین معدن لیتیوم جهان را دارد که برای طرح‌های اتومبیل و تراک‌های برقی قرن بیست‌ویکم لازم است و قابلیت بهره‌برداری دارد، ولی نگاه به افغانستان همواره نگاهی ژئوپلیتیک است. در حال حاضر مهم‌ترین چالش امنیتی جهانی بین چین و آمریکا است که می‌تواند از نظر جغرافیایی دریای …

مشاهده بیشتر »

«خروج نخبگان در ادغام بانک ها»

ادغام یکی از طرق پیشگیری از ورشکستگی شرکت های تجاری خصوصاً بانک هاست، ادغام باید به صورت قانونی و با مدیریت صحیح صورت پذیرد تا تأثیر مثبت ایجاد کند. به گزارش رمزفردا ، دکتر امیر جعفری صامت استاد دانشگاه و پژوهشگر بانکی گفت: در حال حاضر ۴۲ موسسه اعتباری در قالب بانک و سایر نهاد های پولی و اعتباری با شخصیت حقوقی مستقل در بازار پول کشور فعالیت می کنند. این اشخاص نزدیک به ۲۴ هزار شعبه در کشور دارند، بانک مرکزی از توان نظارت موثر بر کیفیت این موسسات برخوردار نیست. به گفته دکتر صامت: آثار نامطلوب ادغام بر …

مشاهده بیشتر »

چرخش تاریخی

در بسیاری از سال‌های قرن بیستم، چین فقیرتر از کامرون بود. در سال ۱۹۴۹، زمانی که جمهوری خلق چین تشکیل شد، یکی از بزرگ‌ترین کشورهای جهان در جنگ داخلی پاره‌پاره شده بود و از آن پس تحت یک نظام دیکتاتوری کمونیستی قرار گرفت. در اواخر دهه ۱۹۵۰، میلیون‌ها نفر در نتیجه یک قحطی ناشی از سیاست‌های شکست‌خورده دولتی به کام مرگ رفتند. برآورد شمار مرگ ناشی از گرسنگی، چیزی بین ۱۰ تا ۶۰میلیون نفر بود. برخی مورخان تعداد جان‌باختگان را چیزی معادل جمعیت انگلستان یا مجموع جمعیت کالیفرنیا و تگزاس تخمین زده‌اند. حتی مقامات دولتی چین بعدها به مرگ ۳۰ …

مشاهده بیشتر »

اقتصاد پسا کرونا

با گذشت نزدیک به دو سال از همه‌گیری ویروس کرونا بسیاری از صاحب‌نظران اقتصادی معتقدند که اقتصاد جهانی پس‌از کرونا بسیار متفاوت از قبل خواهد بود. این اتفاق تلخی‌ها و خساراتی برجا گذاشت. با این حال، این همه‌گیری درس‌های بسیار مهمی برای حل چالش‌های پیش‌روی جوامع انسانی خواهد داشت. یکی از درس‌های بسیار مهم اقتصادی در دوران کرونا نقش کلیدی دولت‌ها و نهاد‌ها در‌ مهار بحران و کاهش اثرات منفی آن بر وضعیت اقتصادی بود. برای مثال الگویی که دولت آلمان در دوران همه‌گیری در پیش گرفت، توسط بسیاری دیگر از کشورها به‌عنوان‌ یک راه‌حل کوتاه‌مدت برای کنترل اثرات سوء …

مشاهده بیشتر »

فقدان لویاتان افغانی

هابز ، فیلسوف انگلیسی معتقد است که وقتی دولتی وجود نداشته باشد یا اگر به زبان وی بخواهیم بگوییم، لویاتانی نباشد تا همه از آن بترسند، امنیتی در کشور وجود نخواهد داشت و جنگ همه در مقابل هم رخ خواهد داد. هرچند تاریخ افغانستان نشان از این درد مزمن دارد، اما بالاخص از دهه ۱۹۷۰ و با کودتای کمونیستی که به سقوط ظاهرشاه منجر شد و رونمایی از جمهوری دموکراتیک افغانستان، این کشور وارد دور باطل جنگ‌های بی‌پایان شد. نه ورود شوروی در قرن بیستم به افغانستان و نه ورود ایالات متحده در قرن بیست‌ویکم توانست منجر به خلق لویاتان …

مشاهده بیشتر »

چرا افغانستان؟

طالبان به افغانستان برگشت، بدون خونریزی. حضور بیست‌ساله آمریکا در افغانستان رو به پایان است -حداقل در ظاهر- و طالبان که روزی برای بیرون راندن شوروی از افغانستان به وجود آمدند -توسط آمریکایی‌ها- امروز مجددا به افغانستان بازمی‌گردند. از آن جالب‌تر آنکه ارتش سیصدهزار نفری افغانستان که طی ۲۰ سال توسط آمریکایی‌ها آموزش دیده و تجهیزات نظامی مفصل دارد، هیچ مقاومتی در مقابل طالبان نکرد و چون دودی در فضا محو شد. سوال مهم آنکه دلیل هزینه‌های گزاف از طرف قدرت‌های بزرگ در افغانستان چیست؟ شوروی ۹ سال در افغانستان جنگید تا مستقر شود؛ ولی طالبان او را بیرون کرد …

مشاهده بیشتر »