امنیت منطقه را پلی برای منافع ملی کنیم

طی ماه های گذشته منطقه قفقاز شاهد تحولاتی بوده است که ارتباطی مستقیم با امنیت و منافع ملی کشورمان داشته است. بحث آذربایجان و ارمنستان و تحولات در دریای خزر مسائلی است که به سبب در اولویت قرار گرفتن مسائلی همچون هسته ای و تحولات خاورمیانه، بعضاً از آن غافل شده ایم و از این حیث انتقادهایی بر عملکرد دستگاه دیپلماسی وارد بود.
درهمین رابطه با توجه به اهمیت موضوع برای دیگر کشورهای منطقه همچون ترکیه و روسیه،شاهد برگزاری نشست مقامات کشورهای روسیه،ترکیه،ارمنستان،آذربایجان، ایران و گرجستان تحت عنوان
“پلتفرم همکاری ۳+۳” بودیم. اگرچه این نشست در وهله نخست در سطح معاونین برگزار شد اما چشم انداز آن با هدف «حل و فصل مسائل منطقه قفقاز جنوبی، موضوع قره باغ، رفع انسداد ارتباطات اقتصادی و حمل و نقل، و افزایش سطح اعتماد در منطقه» برای ایران بسیار با اهمیت و استراتژیک است.
ما در مسئله درگیری های آذربایجان و ارمنستان و موضوع قره باغ کمی دیربه خود جنبیدیم و آن زمان که می بایست در لحظه حیاتی وارد معرکه می شدیم این کار را نکردیم و به صورت منفعلانه شاهد میدان داری ترکیه درمیان درگیری ها بودیم .
اگرچه بعد از آن با انجام مانورهای قدرت از جدیت خود درمورد تهدیدات مرزی و نگاه امنیتی ایران در این منطقه پیام هایی را برای همسایگان ارسال کردیم، اما در ابعاد اقتصادی امروز تبعات منفی بی توجهی های خود را مشاهده می کنیم که چگونه حتی ساده ترین مسیرهای حمل و نقل اقتصادی برای تجارت کشورمان با مشکل مواجه شده است .
اما منطقه قفقاز به ویژه بخش جنوبی آن از بعد انرژی بسیار با اهمیت و اثرگذار درمناسبات اقتصادی و قدرت سیاسی است. بحث انتقال و ترانزیت انرژی به سبب برنامه های فعال ترکیه در این حوزه در حال خارج شدن از دست ماست.
درحالی که ایران به لحاظ برخورداری از امکانات جهت انتقال و بعد مسافت،تنوع مسیرهای حمل و نقل و حتی امکاناتی همچون سوآپ انرژی توانایی های بسیاری دارد که هیچ یک از همسایگان شمالی از آن برخوردار نیستند. ولی وقتی پای منافع درمیان باشد همگان می کوشند تا آن را نصیب کشور خود کنند و در این مسیر هرکه بیشتر نفوذ و حضور و اثرگذاری بیشتری داشته باشد، برنده بازی خواهد بود.
حال بازگردیم به “پلتفرم همکاری ۳+۳” و اشاره داشته باشیم که دستگاه دیپلماسی کشورمان علاوه بر مسائل هسته ای و خاورمیانه باید نگاه ویژه ای به این حوزه داشته باشد. چرا که افزایش قدرت در این منطقه اثرگذاری های مستقیم و غیرمستقیم در جایگاه کشورمان در منطقه و حتی داشتن امتیازهای دیپلماتیک در مذاکراتی همچون مذاکرات هسته ای قلمداد می شود.
لذا باید درچنین نشست هایی و حتی به صورت رایزنی های دوجانبه و چند جانبه بیشتر از قبل وارد تحولات این حوزه شد و از پتانسیل های تاریخی و فرهنگی خود برای هم افزایی میان ملت ها و نتیجتاً ترغیب دولت ها به ارتباط بیشتر با کشورمان استفاده کنیم و وزن و حضور خوددر منطقه را افزایش دهیم.

منبع : آفرینش