“درمان”؛ حوزهای که باید درد و رنج بیماریِ مردم را کاهش دهد، آن هم نه فقط با دارو و درمانهای پزشکی، بلکه با تکریم بیماران، فراهم کردن شرایط مناسب در بیمارستانها، ایجاد تخت بیمارستانی به اندازه کافی و همچنین توزیع عادلانه خدمات سلامت در تمام کشور و به ویژه در مناطق محروم…
به گزارش رمز فردا ، درمان به عنوان یکی از مهمترین پایههای سلامت کشور که قرار است رنج بیماری را کاهش دهد، در دولت سیزدهم مورد توجه قرار گرفت و حتی برخی از تکالیف به جای مانده در این حوزه به میدان اجرا و عمل آمد. یکی از اقداماتی که طی یکسال اخیر در معاونت درمان و معاونت پرستاری وزارت بهداشت بعد از سالها وعده و وعید، با جدیت کلید خورد، بحث تعرفهگذاری خدمات پرستاری بود؛ موضوعی که به مدت ۱۵ سال در دولتهای مختلف مغفول مانده بود و ارادهای برای اجرایش وجود نداشت، اما در دوره اخیر وزارت بهداشت بالاخره اجرایی شد؛ به طوری که به گفته وزارت بهداشتیها هویتبخشی و تکریم عملی حرفه پرستاری تعرفههای خدمات پرستاری و ابلاغ ارزش نسبی و ضریب ریالی آن در سال ۱۴۰۱ پس از ۱۵ سال، نهایی شد.
ابلاغ اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری بعد از ۱۵ سال
بنابراین با وجود اینکه نزدیک ۱۵ سال از تصویب قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در مجلس شورای اسلامی گذشته و فراز و نشیبهای زیادی طی شده بود، برای اولین بار در تاریخ پرستاری کشور، تعرفههای پرستاری در ۵ تیر ماه سال ۱۴۰۱ تصویب و رسما ابلاغ شد و عملا تعرفههای پرستاری شناسنامهدار شد که شعار هویت مستقل پرستاری را محقق کرد.
در نهایت اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱، حمیدرضا عزیزی – معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری اعلام کرد که جداول تعرفه های پرستاری نیز ابلاغ شده است. در عین حال وزارت بهداشتی ها هم اعلام کردند که برای اجرای تعرفه گذاری خدمات پرستاری بودجه ای ۵۰۰۰ میلیاردی تومانی در سال ۱۴۰۱ تخصیص داده شده که البته این مبلغ به علاوه مبلغی است که به عنوان کارانه تا پیش از این به همکاران پرداخت میشد که تقریبا ۱.۶ هزار میلیارد بود. در واقع مجموع رقم برای پرداخت های پرستاری ۶.۶ هزارمیلیارد تومان است. از طرفی هم اعلام شد که از آنجایی که امسال اولین سال اجرای تعرفهگذاری خدمات پرستاری است، ردیف بودجه مربوط به این امر ( ۵۰۰۰ میلیارد تومان) در اعتبارات وزارت بهداشت گنجانده شد.
تفاهم وزارت بهداشت و بیمه سلامت برای اجرای تعرفه گذاری خدمات پرستاری
نحوه پرداخت تعرفههای پرستاری
همچنین اعلام شد که در راستای رعایت قاعده فروشنده و خریدار خدمت، تفاهمنامهای میان وزارت بهداشت و بیمه سلامت به امضا رسیده که یک نسخه از آن به سازمان برنامه و بودجه ارسال شد تا به جای اینکه پول توسط سازمان برنامه و بودجه به وزارت بهداشت بیاید، به سازمان بیمهگر رود و آنها به عنوان خریدار خدمت بر اساس رسیدگی به اسناد در قالب تعرفهگذاری خدمات پرستاری محاسبات را انجام داده و وجه از طریق بیمه توزیع شود. مسیر دریافت سایر بیمهها هم از همین مسیر خواهد بود؛ به طوری که بیمه سلامت به عنوان یک بیمه پایه در نظر گرفته شده و توزیع منابع از آن طریق صورت خواهد گرفت و سایر بیمههای پایه مسیر رسیدگی به اسناد و دریافت هزینه را از بیمه سلامت دنبال خواهند کرد.
در عین حال دکتر عباس عبادی- معاون پرستاری وزارت بهداشت اعلام کرد که ارزش نسبی خدمات پرستاری هم به تصویب هیات وزیران رسیده و دستورالعمل رسیدگی به اسناد تعرفه بسته خدمات و مراقبت های پرستاری نیز توسط دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت در تیرماه سال جاری ابلاغ شد.
به گفته وی، تدوین دستورالعمل اجرای تعرفه های خدمات پرستاری در HIS منجر به اجرایی شدن کدهای مربوطه شده است. همچنین تدوین دستورالعمل بازتوزیع کارانه پرستاران مشمول قانون تعرفهگذاری نهایی شده و به زودی ابلاغ می شود که براساس آن امیدواریم از مهرماه پرداختی پرستاران با احتساب معوقه از ابتدای فروردین ماه سال جاری براساس قانون تعرفه گذاری صورت گیرد.
اخیرا نیز وزیر بهداشت در این رابطه اعلام کرد که «تعرفه پرستاری پس از ۱۵ سال به تصویب هیات دولت رسید و آخر شهریور اجرایی میشود و از ابتدای سال ما همه پرداختیها را انجام خواهیم داد.»
تاسیس کلینیکهای مراقبت تسکینی؛ بزودی
در عین حال یکی از برنامههای معاونت پرستاری در دولت سیزدهم، ایجاد کلینیک های مراقبت تسکینی است که گفته شده برای انجام طرح پایلوت کلینیکهای مراقبت تسکینی، تفاهم نامه همکاری با دانشگاه های علوم پزشکی گیلان، اهواز و مشهد جهت تاسیس کلینیک مراقبت تسکینی منعقد شده و اعتبار جهت تامین زیرساختها و الزامات راهاندازی کلینیک تامین شده است.
اجرای طرح پرستاری پیگیری
همچنین اجرای طرح پرستاری پیگیری یکی دیگر از اقدامات انجام شده در حوزه پرستاری کشور بوده است. باید توجه کرد که طرح پرستار پیگیری، به منظور اصلاح و بازتعریف فرآیندهای مرتبط با مدیریت بیماران مبتلا به بیماریهای غیرواگیر منتخب بعد از ترخیص از بیمارستان، به عنوان یکی از راهبردها جهت تداوم مراقبت از بیمار به ویژه در طول انتقال از بیمارستان به منزل با هدف ارتقای خودمدیریتی بیماران و افزایش تبعیت آنها از درمان، پیشگیری از چالشهای بیمار و خانواده پس از ترخیص و کاهش موارد بستری مجدد در شهریور ماه ۱۳۹۸ طراحی شد. نسخه اول دستورالعمل اجرایی این طرح از نیمه دوم سال ۱۳۹۸ شروع و پس از برگزاری جلسات متعدد کارشناسی و پس از عقد تفاهمنامه همکاری و تامین اعتبارات لازم از سوی معاونت پرستاری، در تیرماه ۱۳۹۹ به مراکز پایلوت طرح شامل دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی (بیمارستان های مسیح دانشوری، لقمان و شهید مدرس)، شیراز (بیمارستان های شهید نمازی، قلب الزهرا (س) وشهید فقیهی) و بیرجند (بیمارستان رازی) ابلاغ شد. در این فاز و به منظور اجرای آزمایشی برنامه، بیماران مبتلا به بیماریهای غیرواگیر شامل نارسایی مزمن قلب، نارسایی مزمن انسدادی ریه و بیماران مبتلا به آسیب عروق مغزی، به عنوان گروه هدف انتخاب شدند. بعد از بازنگریهای انجام شده در دستورالعملهای اولیه طرح، نسخه سوم این دستورالعمل که با مشارکت مرکز بیماریهای غیرواگیر معاونت بهداشت و دفتر بیماریهای خاص معاونت درمان ستاد وزارت تدوین و بیماری دیابت نیز به بیماریهای مشمول طرح پیگیری اضافه شد، در تیرماه ۱۴۰۰ به ۲۸ دانشگاه/ دانشکده علوم پزشکی کشور که پیشتر، متقاضی اجرای آن بودند، ابلاغ شد.
در نهایت هم وزارت بهداشتی ها اعلام کردند که طرح پایلوت پرستاری پیگیری پس از اجرا در یک بازه زمانی یک ساله با نتایج مثبت و موفقی همراه بوده است و نسخه چهارم دستورالعمل اجرایی طرح برای پنج بیماری غیر واگیر و مزمن شایع شامل نارسایی قلبی، بیماری های مزمن تنفسی، سکته مغزی، دیابت و سرطان، در ادغام با کلینیکهای آموزش بیمار مستقر در بیمارستانها، تدوین و شاخصهای اثربخشی برنامه، شناسنامه شاخص ها و طراحی ابزارهای اندازهگیری پیامدها تهیه شده است و در خردادماه ۱۴۰۱ در قالب دستورالعمل اجرایی واحد پرستاری آموزش و پیگیری بیمار به دانشگاهها ابلاغ شد.
احداث ۵۵ مرکز درمانی در مناطق محروم کشور
باید توجه کرد که یکی از اولویتهای مهم وزارت بهداشت در دولت سیزدهم، نگاه و توجه ویژه به مناطق محروم عنوان شده است؛ به طوری که وزیر بهداشت بارها و بارها نسبت به این موضوع تاکید و اعلام کرده است که وزارت بهداشت و درمان با دنبال کردن طرح عدالت و تعالی نظام سلامت در کشور به دنبال توجه ویژه به مناطق محروم و توزیع عادلانه امکانات و خدمات درمانی در سطح کشور است. بر همین اساس هم اعلام شد که طرح عدالت و تعالی نظام سلامت با نگاه ویژه به مناطق محروم در حال تدوین است.
در عین حال وزارت بهداشتی ها اعلام کردند که هدف عمده از اجرای طرح عدالت و تعالی نظام سلامت، ارتقای کمی و کیفی عادلانه شاخص های سلامت و آموزش پزشکی است. همچنین اعلام شد که مهمترین مساله در این طرح تقویت، بازسازی و گسترش نظام شبکه بهداشت و درمان کشور است و در عین حال دسترسی عادلانه همه آحاد جامعه به خدمات سلامت، عدالت آموزشی، درمانی و پژوهشی، توزیع متوازن و عادلانه نیروی انسانی، تقویت و همه گیری و پوشش حداکثری بیمه پایه سلامت، تقویت و ارتقای کمی و کیفی پژوهشهای کاربردی و تامین منابع پایدار در بخش سلامت از مهمترین ویژگیهای طرح عدالت و تعالی نظام سلامت برشمرده شده است.
تجهیز ۷۹ بیمارستان با بیش از ۸۱۰۰ تخت بیمارستانی
در همین راستا هم در معاونت درمان با نگاه به ایجاد دسترسی عادلانه به خدمات درمانی یکسری طرحهای توسعهای آغاز شد. اقدامات توسعهای که در راستای افزایش تختهای بیمارستانی و همچنین تجهیز بیمارستانها و مراکز درمانی بودند. به طوری که ۷۹ بیمارستان با بیش از ۸۱۰۰ تخت تجهیز شد و در عین حال حدود ۵۵ مرکز درمانی در مناطق محروم با رویکرد توزیع عادلانه خدمات سلامت، احداث شدند.
نحوه توزیع پزشک متخصص در مناطق محروم
در عین حال اختصاص ۷۵ درصد از کل پزشکان متخصص «ضریب K» به مناطق محروم از مجموع پزشکان ضریب K توزیع شده در سطح کشور و افزایش ۱۰۰ درصدی حق ماندگاری پزشکان متخصص مقیم در مناطق محروم جهت ادامه خدمت در این مناطق و عدم جابهجایی به کلانشهرها از دیگر اقداماتی بود که در این دوره وزارت بهداشت و در راستای دسترسی همگانی به درمان و خدمات سلامت و توزیع عادلانه خدمات سلامت انجام شد.
در عین حال ۷۰ محصول دانشی و راهنمای بالینی و استاندارد خدمت در حوزه درمان بیماران نیز از سوی معاونت درمان وزارت بهداشت طی یکسال اخیر ابلاغ شده است.
اقدام ویژه برای درمان ناباروری
همچنین در راستای اجرای قانون جوانی جمعیت، وزارت بهداشتیها برنامه ویژهای برای کمک به تحقق این قانون در نظر گرفتند؛ به طوری که دکتر بهرام عیناللهی- وزیر بهداشت، اعلام کرد که در حیطه وظایفی که به عهده ما بود، اقدامات قرارگاه جوانی جمعیت با فرماندهی وزیر بهداشت در حال انجام است.
در همین راستا هم پوشش بیمه درمان ناباروری انجام شد. باید توجه کرد که به گفته وزارت بهداشتی ها حدود ۳.۵ میلیون زوج نابارور داریم که حالا با اقدامات انجام شده در زمینه طرح جوانی جمعیت، پوشش بیمهای درمان ناباروری در شورای عالی بیمه سلامت برایشان به تصویب رسید و در هیات دولت هم تصویب شد.
بر همین اساس هم تدوین ۲۰ استاندارد خدمات ناباروری و آیین نامه مراکز درمان ناباروری سطح ۲ و سطح ۳ در همین راستا انجام شده است.
دکتر علیرضا نمازی – سرپرست اداره کل بیمه سلامت استان تهران در این راستا اعلام کرده است که «از سال گذشته تعرفههای درمان ناباروری به صورت گلوبال بود و از سه ماه آخر سال گذشته دو تعرفه به ما ابلاغ شد؛ تعرفه دولتی و تعرفه عمومی غیر دولتی. ۹۰ درصد تعرفه دولتی برای مراکز درمانی دولتی و ۹۰ درصد تعرفه عمومی غیردولتی برای مراکز درمانی خصوصی، خیریه و عمومی غیر دولتی که قابل پرداخت است.»
بیمه رایگان مادران باردار و جزییات هزینه انجام زایمان
به اذعان دکتر نمازی، هزینه هر سیکل درمان ناباروری که بیمه پوشش میدهد، بسته به خدمتی که دریافت میشود از ۵۵۰ هزار تومان تا ۷ میلیون متغیر است و استفاده از این خدمات برای مراکز درمانی تسهیل شده و با مراجعه به سامانههای مربوطه میتوانند خدمات را با جزییات کد دریافت خدمت داشته باشند. وی همچنین تاکید دارد که سقفی در این زمینه گذاشته نشده، اما به عنوان مثال IVF را در سال، سه مرتبه بیشتر نمیتوان انجام داد؛ چراکه دورههای مورد نیاز برای انجام این عمل تا حصول نتیجه، سه تا چهار ماه است.
سرپرست اداره کل بیمه سلامت استان تهران همچنین میگوید: طبق قانون جوانی جمعیت، خانمهای باردار فاقد بیمه، میتوانند به صورت رایگان بیمه شوند. این درحالی است که طبق قوانین، بیمه شدن با رعایت شرط خانوار است، اما مادر باردار از این موضوع مستثنی شده وحتی یک روز به زایمان و یا همان روز زایمان میتواند با مراجعه به دفاتر پیشخوان و ارائه مدارک مربوطه، به صورت رایگان بیمه شود. فرزند وی نیز تا پنج سالگی میتواند از خدمات بیمهای رایگان استفاده کند. مادران شیرده نیز تا دو سال میتوانند از بیمه رایگان استفاده کنند.
تدوین برنامه نظام شبکه آزمایشگاهی کشوری
صدور مجوز گردشگری سلامت برای ۲۰۰ بیمارستان
در عین حال تدوین برنامه نظام شبکه آزمایشگاهی کشوری، صدور مجوز گردشگری سلامت برای ۲۰۰ بیمارستان کشور و اجرای قرارداد خرید ۱۰۰۰ دستگاه آمبولانس از دیگر اقدامات انجام شده در حوزه درمان کشور طی یکسال گذشته بوده است.
همچنین مبلغ ۳.۰۰۰ میلیون ریال از محل ارزش افزوده به هیات امنای صرفه جویی ارزی پرداخت شده که مبلغ ۲.۰۰۰ میلیارد ریال بابت خرید تجهیزات و طرحهای بیمارستانی و مبلغ ۱.۰۰۰ میلیارد ریال بابت تامین واکسن بوده است.
حمایت از چهار عمل پیوندی
بنابر اعلام سیدحسین صفوی رییس هیات امنای صرفه جویی ارزی، در دوره اخیر، از چهار عمل پیوند شامل پیوندمغز استخوان، پیوند کبد، پیوند قلب و پیوند حمایت شده و تامین اقلام مصرفی مورد نیاز شامل ستها ومحلولها جهت انجام عمل پیوند، مساعدت جهت تامین بخشی از هزینههای هتلینگ بیمارستانی بیماران پیوندی، تجهیز مراکز جدید و جایگزینی دستگاههای قدیمی موجود در مراکز پیوند با جدیدترین نسل دستگاههای مورد نیاز نیز از جمله اقداماتی بوده که از سوی هیات امنای صرفه جویی ارزی انجام شده است.
۲۰۳ مرکز هاب انتقال خون در استانها
از سوی دیگر گسترش شبکه خونرسانی شامل ۲۰۳ مرکز هاب انتقال خون در ۳۱ استان و دستیابی به ۲۰۳۴۷۸۶ واحد اهدای خون داوطلبانه با وجود شرایط پاندمی کرونا از دیگر اقدامات در حوزه درمانی و بیمارستانی کشور و در راستای رفع نیاز بیماران نیازمند خون در کشور انجام شده است.
منبع : ایسنا